Już drugi miesiąc z rzędu wszystkie dane o aktywności deweloperów na rynku mieszkaniowym spadają. Nie tylko rozpoczynają oni mniej inwestycji, ale też kończą coraz mniej budów – pokazują dane GUS.

Po raz pierwszy od półtora roku liczba mieszkań oddawanych do użytkowania w ciągu roku zmniejszyła się. To głównie za sprawą deweloperów, którzy właśnie wprowadzają na rynek ostatnie mieszkania, których budowę rozpoczynali w pierwszej połowie 2011 roku.

Aż dwie trzecie inwestycji w Polsce realizuje się na podstawie warunków zabudowy, czyli słynnych „wuzetek”. Powód? Brak planów zagospodarowania przestrzennego. Sytuacji miast i deweloperów nie poprawia również pochopne uchwalanie takich planów, bo – jak się okazuje – urzędnicy nie uwzględniają w nich dotychczas przyznanych warunków zabudowy. Efekt jest taki, że do sądów wpływają od inwestorów wnioski o wypłatę wielomilionowych odszkodowań. Tak jest obecnie w Poznaniu. Teraz los Poznania może podzielić również Kraków, bo miejscy urzędnicy w pośpiechu próbują uchwalić plan zagospodarowania dla niektórych dzielnic. Już teraz oba miasta borykają się z wielkim zadłużeniem, dodatkowe roszczenia i groźba wypłaty odszkodowań bez wątpienia mogą doprowadzić  do ograniczenia inwestycji w tych miastach.

Brak rządowego wsparcia dla kupujących mieszkania oraz ostre wymogi banków przy zaciąganiu kredytów mieszkaniowych powodują, że deweloperzy budują głównie małe mieszkania, z dala od centrów miast. W ten sposób chcą zapewnić sobie sprzedaż w czasie bessy na rynku nieruchomości. Jednak zdaniem przedstawicieli branży, nie ma wątpliwości, że niektóre firmy deweloperskie będą musiała zakończyć działalność.

Ponad 16 lat zajęłoby wybudowanie mieszkań zaspokajających aktualne potrzeby mieszkaniowe Polaków. Gdyby liczyć tylko deweloperów, a pominąć domy budowane przez osoby prywatne, czas ten wydłużyłby się do prawie 40 lat. A potrzeby mieszkaniowe cały czas rosną, bo w Polsce przybywa gospodarstw domowych.

W okresie od stycznia do listopada oddano do użytku prawie 135 tysięcy mieszkań czyli o 17,7 proc. więcej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Przyszły rok zapowiada się gorzej, kończy się program "Rodzina na Swoim", a mający go zastąpić "Mieszkanie dla Młodych" wejdzie w życie najwcześniej za pół roku. Zmalała jednocześnie liczba wydanych pozwoleń na budowę oraz rozpoczętych nowych inwestycji.

Firma deweloperska Echo Investment podpisała umowę na długoterminową obsługę marketingowo-reklamową jednej ze swoich inwestycji z agencją marketingu zintegrowanego Focus Advantage.

Rośnie liczba mieszkań wprowadzanych do użytkowania. Jednocześnie przyspiesza spadek liczby rozpoczynanych inwestycji i wydawanych pozwoleń na budowę.

Rynek mieszkaniowy wyhamowuje. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w czerwcu liczba wydanych pozwoleń na budowę domów mieszkalnych spadła o 3 proc. w porównaniu do maja, a liczba rozpoczętych budów – o ponad 14 procent. Dodatkowo deweloperzy mają problemy z ustawą deweloperską, która weszła w życie pod koniec kwietnia. – To może spowodować, że firmy będą zamykać swoją działalność – prognozuje Jacek Bielecki, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Spadające ceny mieszkań oraz malejące możliwości pożyczkowe Polaków powodują, że deweloperzy cały czas szukają nowych sposobów, aby przyciągnąć klientów. Oferują już nie tylko rabaty, darmowe miejsca postojowe czy komórki lokatorskie (a niektórzy nawet wycieczki zagraniczne), ale też wsparcie przy finansowaniu zakupu. Ostatnie z tych rozwiązań wydaje się ostatnio zyskiwać na popularności. Za jego najstarszą formę można uznać tzw. systemy płatności. Najpopularniejszy system 10/90 oznacza, że nabywca wpłaca 10% ceny przy podpisaniu umowy przedwstępnej, a resztę przy odbiorze kluczy. Korzyścią z takiej formy płatności, w przypadku finansowania się kredytem, jest oszczędność na odsetkach, która jest tym większa, im wcześniejszy jest etap budowy, na którym zawierana jest umowa sprzedaży.

- Przepisy ustawy deweloperskiej są potrzebne, ale wciąż mamy problemy z ich interpretacją - przyznaje Jacek Bielecki, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Wątpliwości co do ich stosowania mają również notariusze. W rezultacie problemy mają przede wszystkim nabywcy mieszkań. Do tego zmuszeni są do ponoszenia wyższych kosztów.

Znalezienie firmy budowlanej czy przygotowanie projektu bloku mieszkalnego to dla dewelopera „pestka”. Problemy zaczynają się dopiero wtedy, gdy deweloper szuka pieniędzy na budowę lub udaje się do urzędów po pozwolenia. Najtrudniej jednak działać, gdy sytuacja gospodarcza jest niestabilna, a ceny nieruchomości spadają - wynika z ankiety przeprowadzonej przez Home Broker i Polski Związek Firm Deweloperskich wśród firm budujących mieszkania.

Deweloperzy deklarują, że są przygotowani do tego, żeby osobom, z którymi będą podpisywać w poniedziałek umowę, bądź które odwiedzą już w niedzielę ich biura sprzedaży, udostępnić prospekt informacyjny zawierający szczegółowe dane o inwestycji i jej otoczeniu - wynika z sondy przeprowadzonej przez Home Broker. Od niedzieli nabywcy mieszkań otrzymają też inne prawa.

Ochrona środków wpłaconych przez klientów i szereg nowych obowiązków dla deweloperów, którzy mają precyzyjniej informować klientów - ustawa deweloperska wchodzi w życie 29 kwietnia br.

Wchodząca w życie 29 kwietnia 2012r. ustawa z dnia 16 września 2011r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, tworzy nową jakość w stosunkach między deweloperem a nabywcą lokalu lub domu. Nowe instrumenty mają zabezpieczać nabywców przed skutkami upadłości dewelopera.

Dopóki nie obowiązują zasady, które wprowadzi ustawa deweloperska kupujący sami muszą troszczyć się o bezpieczeństwo transakcji. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby już dziś wpisać do księgi wieczystej roszczenia kupującego czy podpisać umowę przedwstępną w formie aktu notarialnego. Sugerujemy jednak, aby pamiętać o zastrzeżeniu możliwości odstąpienia od takiej umowy np. w przypadku braku możliwości uzyskania kredytu.

Za cztery miesiące wejdzie w życie ustawa deweloperska, która zwiększa ochronę kupujących, a na deweloperów nakłada szereg obowiązków mających ułatwić życie klientom.

Wtórny rynek nieruchomości mieszkaniowych zanotuje w przyszłym roku spadek liczby transakcji w związku z coraz większym rozchodzeniem się oczekiwań kupujących i sprzedających - przewiduje Home Broker. „Dźwignią handlu” będzie rynek deweloperski o ile wykaże się wystarczającą elastycznością. Bo zainteresowanych kupnem mieszkań jest więcej niż przed rokiem.

Przyszłość rodzimego rynku nieruchomości deweloperzy wciąż widzą w kolorowych barwach. Jak wynika z danych GUS rozpoczynają oni coraz więcej budów. Na rynek trafiają też lokale lepiej przystosowane do potrzeb nabywców.

Deweloperzy wykorzystują końcówkę roku do poprawienia wyników sprzedażowych. Poszukujący własnego M, jeśli nie są obecnie zajęci innego typu zakupami, mogą liczyć na spore rabaty.