Apple i Meta mają zapłacić setki milionów euro. Komisja Europejska karze za naruszenie DMA

Komisja Europejska poinformowała, że Apple naruszył przepisy, uniemożliwiając twórcom aplikacji reklamowanie swoich produktów poza należącym do koncernu sklepem internetowym App Store i blokując deweloperom możliwość informowania użytkowników, że mogą oni nabyć dane produkty także za pośrednictwem innych kanałów dystrybucji. Z tego powodu konsumenci stracili możliwość korzystania z alternatywnych, nierzadko tańszych ofert.

W komunikacie KE opisano, że ze względu na szereg ograniczeń nałożonych przez Apple, twórcy aplikacji nie mogą w pełni korzystać z zalet alternatywnych kanałów dystrybucji poza App Store. Podobnie konsumenci nie mogą w pełni korzystać z alternatywnych i tańszych ofert, ponieważ Apple uniemożliwia twórcom aplikacji bezpośrednie informowanie konsumentów o takich ofertach.

Dodano, że koncern nie wykazał, że ograniczenia te są obiektywnie konieczne i proporcjonalne.

Kara dla Meta Platforms ws. opłaty za platformy bez reklam 

W przypadku Meta Platforms, KE ustaliła, że firma - niezgodnie z zapisami DMA - zmuszała użytkowników do tego, żeby wybierali, czy wolą, by ich dane wykorzystywane były do celów reklamowych, czy też wolą zapłacić, żeby nie widzieć reklam. Nie zaoferowała im też innego wyboru, w tym możliwości zdecydowania o tym, jakie dane będą przekazywane firmom reklamowym.

KE w komunikacie przypomniała, że w listopadzie 2023 r. Meta na terenie Unii Europejskiej wprowadziła binarny model reklamowy „Zgoda lub płatność”, zgodnie którym użytkownicy Facebooka i Instagrama mieli wybór między wyrażeniem zgody na połączenie danych osobowych w celu spersonalizowanej reklamy lub opłaceniem miesięcznego abonamentu na usługę bez reklam.

Komisja stwierdziła, że model ten nie jest zgodny z aktem o rynkach cyfrowych, ponieważ nie daje użytkownikom wymaganego konkretnego wyboru usługi, która wykorzystuje mniej ich danych osobowych, ale w przeciwnym razie jest równoważna z usługą „reklam spersonalizowanych”. Model Meta nie pozwalał również użytkownikom na korzystanie z prawa do dobrowolnej zgody na łączenie ich danych osobowych.

W listopadzie 2024 r., po licznych wymianach informacji z Komisją, Meta Platforms wprowadziła inną wersję modelu bezpłatnych reklam spersonalizowanych, oferując nową opcję, która rzekomo wykorzystuje mniej danych osobowych do wyświetlania reklam. Komisja ocenia obecnie tę nową opcję i kontynuuje dialog z Meta, zwracając się do przedsiębiorstwa o przedstawienie dowodów na wpływ tego nowego modelu reklamy na praktykę.

Ile grzywien mają zapłacić Meta i Apple

Za naruszenie DMA na Apple i Meta Platforms zostały nałożone kary w wysokości odpowiednio 500 mln i 200 mln euro. Koncerny mają teraz 60 dni na dostosowanie się do decyzji KE. Jeśli tego nie zrobią, Komisja może zacząć naliczać dodatkowe kary okresowe za zwłokę.

To pierwsze kary nałożone przez UE za złamanie DMA. Przepisy zaczęły obowiązywać w marcu 2024 r. Ich celem jest zapewnienie uczciwej konkurencji na rynku UE.

Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca wykonawcza Komisji Europejskiej ds. czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji, w komunikacie prasowym podkreśliła, że decyzje w sprawie Apple i Meta Platforms stanowią silny i jasny sygnał.

– Akt o rynkach cyfrowych jest kluczowym instrumentem umożliwiającym uwolnienie potencjału, wyboru i wzrostu poprzez zapewnienie podmiotom cyfrowym możliwości działania na kontestowalnych i uczciwych rynkach. Chroni europejskich konsumentów i wyrównuje warunki działania. Apple i Meta nie spełniły wymogów aktu o rynkach cyfrowych, wdrażając środki zwiększające zależność użytkowników biznesowych i konsumentów od ich platform – opisała.

Dodała, że KE podjęła „zdecydowane, ale wyważone działania egzekucyjne przeciwko obu przedsiębiorstwom, oparte na jasnych i przewidywalnych zasadach”.

– Umożliwienie przedsiębiorstwom i konsumentom swobodnego wyboru leży u podstaw przepisów określonych w akcie o rynkach cyfrowych. Obejmuje to zapewnienie obywatelom pełnej kontroli nad tym, kiedy i w jaki sposób ich dane są wykorzystywane w internecie, a przedsiębiorstwa mogą swobodnie komunikować się z własnymi klientami – podkreśliła Henna Virkkunen, wiceprzewodnicząca wykonawcza KE ds. suwerenności technologicznej, bezpieczeństwa i demokracji.

– Przyjęte dziś decyzje stwierdzają, że zarówno Apple, jak i Meta odebrały ten wolny wybór swoim użytkownikom i są zobowiązane do zmiany ich zachowania. Mamy obowiązek chronić prawa obywateli i innowacyjnych przedsiębiorstw w Europie i jestem w pełni zaangażowany w realizację tego celu – zaznaczyła.