Facebook najgorszym uczniem w klasie? „Zasłużył sobie na to”

2021 to nie był dobry rok dla Facebooka. Co prawda firma kierowana przez Marka Zuckerberga notuje wciąż korzystne wyniki biznesowe biorą pod uwagę cały jej ekosystem, jednak na lakierze (zmienionym po rebrandingu Facebooka w Metę) pojawiły się wyraźne rysy.

Co się stało? Wiele. FB/Meta spotkał się z poważnymi zarzutami dotyczącymi m.in.:

• Cenzury treści
• Niedostatecznej skuteczności w walce z dezinformacją
• Kolejnych wycieków danych użytkowników
• Walki o pieniądze z mediami
• Złego wpływu na najmłodszych użytkowników

Najgorsza firma roku

Ujawniane w ciągu ostatnich miesięcy kolejne wady ekosystemu Facebooka nie umknęły uwadze użytkowników. Potwierdza to plebiscyt przeprowadzony przez serwis Yahoo Finance.

Według czytelników tej znanej biznesowej platformy Facebook jest najgorszą firmą 2021 r. Został tak oceniony przez 8 proc. czytelników serwisu. Dla koncernu kierowanego przez Zuckerberga gorzki może być również fakt, że chińska platforma Alibaba zanotowała o 50 proc. mniej negatywnych głosów niż Facebook. Na liście znalazły się także takie podmioty jak amerykański gigant telekomunikacyjny AT&T oraz należący do Elona Muska koncern Tesla.

Czytaj także: Jakim awatarem będziemy w metawersum Facebooka? „Nowe spojrzenie na fizyczność”

Najwięksi mają gorzej

Czołowe miejsce Facebooka (Mety) w niechlubnym rankingu Yahoo Finance może rodzić pytanie, czy firma rzeczywiście zasłużyła na taką opinię. W rozmowach z Wirtualnemedia.pl eksperci w zasadzie odpowiadają zgodnie: Tak.

Jan J. Zygmuntowski, ekspert z Akademii Leona Koźmińskiego ocenia, że Facebook stosuje „karykaturalną” politykę, a jego perspektywy na 2022 r. nie rysują się w różowych barwach.

Czytaj także: Facebook zablokował działalność firm oferujących szpiegowanie użytkowników

- Nie powinno dziwić, że Meta (dawniej Facebook) zdobył podium najgorszej firmy roku 2021 r. wg Yahoo Finance – uważa Jan J. Zygmuntowski. - Firma sięgająca 3 miliardów użytkowników na całym świecie z konieczności jest na ustach całego świata, a tym bardziej prowadząc karykaturalnie wręcz toksyczną politykę. Każdy znajdzie swój własny problem, z którym Zuckerberg sobie nie radzi.

Według eksperta kłopoty FB możemy je z grubsza podzielić na:

• Naruszenia konkurencji (jak zmowa z Google i fałszowanie danych reklamowych)
• Niszczenie debaty publicznej przez promowanie fake newsów i cenzurę
• Szkodliwy wpływ na zdrowie, co dotyczy przede wszystkim Instagrama.

- Toczące się poważne procesy sądowe i kolejne ujawniane dokumenty z firmy próbowano przykryć zmianą nazwy Facebook na Meta, ale, jak widać, nieskutecznie - podkreśla Zygmuntowski. - W 2022 r. możemy się spodziewać konkretnych działań regulatorów - zarówno FTC w Stanach, jak i Komisja Europejska mają intencje napisać nowe reguły gry lub wprost rozbić monopol Mety. Trudno powiedzieć na ile plany związane z wirtualną rzeczywistością czy sprzedażą WhatsAppa dla biznesu mogą się udać w momencie takiego rozliczenia. Z kolei alternatywni dostawcy technologiczni, tacy jak open source, i platformowe kooperatywy czekają na moment Minsky'ego Big Tech, czyli kolokwialnie mówiąc pęknięcie kolejnej bańki internetowej - zaznacza nasz rozmówca.

Chłopiec do bicia?

Robert Sosnowski, Chief Visionary officer platformy ReachaBlogger kryzys Facebooka wynikający z rankingu Yahoo Finance widzi w szerszym ekosystemie Big Techów.

- Jak to mówią - na pochyłe drzewo kozy skaczą - przypomina Robert Sosnowski. - Jest też takie powiedzenie odnośnie polityki: władza zużywa. Koncerny internetowe takie jak Google i Facebook, ustawione na świeczniku, skupiające w swoich rękach ogromne wpływy biznesowe i społeczne również podlegają podobnemu zjawisku.

Jak zauważa ekspert przede wszystkim Facebook, ale również Google zmagają się z problemami wizerunkowymi wynikającymi z zarzutów obejmujących wiele obszarów: kwestie nieuprawnionego wykorzystywania danych, wykorzystywanie monopolistycznej pozycji, nieuczciwe praktyki biznesowe, naruszenia prawa pracy, nadmierny wpływ na politykę i społeczeństwo, kontrowersyjne treści oraz manipulacje przy ilości followersów.

- Facebook, który dodatkowo boryka się z utratą zainteresowania młodzieży i dzieci szuka strategii na zachowanie swojej pozycji – podkreśla Sosnowski. - Pomysłem jest zbudowanie wirtualnego świata Metaversum, czyli pogłębienie relacji z obecnymi użytkownikami i kto wie, może przerzucenie do tego świata również młodszych roczników z Instagrama. Te bardzo śmiałe plany, które mogą przecież budzić obawy (jak wyglądać może życie w wirtualnym świecie pokazał „Matrix”) są ekstremalnie niespójne z obciążeniami Facebooka. I to moim zdaniem doprowadziło do zajęcia pierwszego miejsca wśród najgorszych firm świata.

Według naszego rozmówcy Mark Zuckerberg mógłby zapytać, jak to on potrafi, w pozbawiony emocji sposób: czy „metaversum” zorganizowane przez chińskiego TikToka lub przez KPCH będzie lepsze?

- Ale to już jest temat na zupełnie inną dyskusję – ocenia Sosnowski. - Myślę jeszcze, że osobiste zaufanie do Marka Zuckerberga jest niskie i to przekłada się na ocenę firmy. Wpływ pewnie na to miały filmy, które pokazały drogę na szczyt tego leadera serwisów społecznościowych i jego postawy wobec partnerów biznesowych oraz publiczne wystąpienia przed komisjami badającymi nieprawidłowości w firmie. Według mnie nie pomaga również wizerunek pozbawionego emocji technokraty - jakby androida.

Odbicie w lustrze

Anna Robotycka, managing partner w F11 Agency / AMIN Worldwide uważa, że „tytuł” przyznany Facebookowi jest po prostu odbiciem jego fatalnego, ale zasłużonego wizerunku.

- Ranking Yahoo! nie jest może kluczowym rankingiem ekonomicznym, ale pokazuje odczucia czytelników tego portalu – zauważa Anna Robotycka. - Warto zauważyć, że drugie miejsce jako najgorsza firma w głosowaniu zajęła Alibaba, więc w tym kontekście „zwycięstwo” Facebooka/Mety nie oznacza, iż jest on zagrożony upadkiem czy odejściem w niepamięć.

Jednak, zdaniem ekspertki, przyznanie tytuły najgorszej spółki roku wskazuje na tragiczny wizerunek i bardzo gęstą atmosferę wokół tej platformy.

- Można powiedzieć, że sam FB/Meta jest sobie winny, ponieważ zamiast podejść do wielu zagadnień z chęcią prawdziwej zmiany, udaje zatroskaną firmę, a w tym czasie przykłada rękę do szerzenia fake newsów, wzrostu fali prawicowych ekstremistów, wzrostu odsetka nastolatków z fatalną samooceną, etc.  Przyznany tytuł jest po prostu lustrem, w którym odbiła się brzydka twarz platformy Zuckerberga – ocenia Robotycka.

Angelika Wawrzyniak, Social Media manager w agencji Kamikaze mówi krótko: Facebook powinien skupić się na bieżących problemach.

- Osobiście uważam, że nie wpłynie to za bardzo na plany czy też funkcjonowanie Mety w przyszłym roku i kolejnych latach – głównie z uwagi na to, że Facebook i inne platformy Zuckerberga stanowią dziś dla ludzi główne narzędzia do komunikacji, a zatem mało prawdopodobne jest, by firma nagle straciła użytkowników, a wraz z nimi reklamodawców – ocenia Angelika Wawrzyniak. - Mam jednak szczerą nadzieję, że Meta wyciągnie z tego wątpliwej jakości tytułu odpowiednie wnioski i skupi się nie tyle na rozszerzonej rzeczywistości, co na aktualnych problemach, z którymi borykają się użytkownicy, tj. wyciekami danych, coraz częstszymi awariami, fake newsami i szeroko pojętą mową nienawiści.