Republika kontra wPolsce24. „Zwycięzca bierze wszystko, drugi walczy o życie”

20 grudnia 2023 roku. Kiedy na antenie TVP1 o 19.30 można było oglądać słynną wypowiedź Marka Czyża o „czystej wodzie zamiast propagandowej zupy”, Republika nadawała specjalny program z dotychczasowego studia „Wiadomości”. Pojawili się tam twórcy dziennika TVP z czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości. Dzień później dyrektorem programowym Republiki został Michał Rachoń, który od tego dnia prowadzi tam program o zbliżonej nazwie do formatu TVP Info „#Jedziemy. Michał Rachoń”.

- Sakiewicz był szybszy, bardziej zdeterminowany i zgarnął prawicowe gwiazdy telewizyjne. Nie jestem z tego środowiska, więc trudno mi wyrokować, dlaczego Karnowscy nie przebili się na czołową pozycję. Jako obserwator z boku widzę jednak, że tę odsłonę wojny o rząd dusz na prawicy w mediach, przegrali. Rządzi Telewizja Republika razem z takimi osobowościami telewizyjnymi, jaką jest choćby Michał Rachoń. Można o nim mówić dużo złego, ale talent showmana ma. To się w mediach bardzo liczy – ocenia w rozmowie z Wirtualnemedia.pl Robert Kwiatkowski, członek Rady Mediów Narodowych, w czasie rządów Lewicy prezes TVP.

Ekspresowe tempo pomogło Republice

Pod koniec grudnia w roli prowadzącej „Dzisiaj”, głównego programu informacyjnego Republiki zadebiutowała Danuta Holecka. Nie czekała na zmiany w TVP i sama zdecydowała się na odejście, a następnie transfer do stacji Tomasza Sakiewicza. Serwery nie wytrzymały debiutu dotychczasowej gwiazdy Telewizji Polskiej i stream na stronie Republiki padł. Kolejne miesiące upłynęły pod znakiem wielu transferów z TVP do Republiki. Do Holeckiej i Rachonia dołączyli m.in. Miłosz Kłeczek, Adrian Klarenbach, Adrian Borecki, Marcin Szewczak, Edyta Lewandowska, Cezary Gmyz, Kamil Trzaska, Anna Popek czy Rafał Patyra. Postawiono na programy przypominające w nazewnictwie audycje TVP. Klarenbach nie prowadzi już „Minęła 9”, tylko „Po 9”. Patyra, znany m.in. z „Teleexpressu”, jest gospodarzem „Expressu Republiki”.

Szybko rosnąca oglądalność i datki od widzów pozwoliły Republice na inwestycje, niespotykane od 2013 roku, kiedy rozpoczęła działalność i stała się „kuźnią kadr” późniejszej TVP. Stacja zdecydowała o przeprowadzce z przepełnionej redakcji na Muranowie do „Błękitnego wieżowca” przy Placu Bankowym w Warszawie i przeznaczeniu kilkunastu milionów złotych na wyposażenie nowych studiów. 12 lipca Republika trafiła na MUX-8 naziemnej telewizji cyfrowej. Nastąpiło to zaledwie trzy tygodnie po podjęciu przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji uchwały w tej sprawie. 

Należąca do Fratrii konkurencyjna stacja wPolsce24 także otrzymała koncesję 21 czerwca, ale na ósmym multipleksie wystartowała dopiero 2 września. Dłużej zajęły temu nadawcy formalności, choć podobnie jak Republika nie jest on zupełnie nowym graczem. Pod nazwą wPolsce.pl działał od 2017 roku. Na antenie tego kanału w poprzednich latach dominowała jednak publicystyka. „Gadające głowy” mniej więc docierały do widzów aniżeli relacja młodego reportera Republiki, który dobijał się do komisariatu policji po zatrzymaniu Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. 

W związku ze startem emisji naziemnej Fratria związana z braćmi Karnowskimi zaczęła inwestować w program. Zatrudniła w roli dyrektora programowego Michała Adamczyka. Zaczął on też prowadzić program „Strefa Starcia Michała Adamczyka” o nazwie niemal identycznej, co dawny format TVP.  Program jest realizowany z udziałem gości i publiczności w studiu wynajmowanym od ZPR Media. 

Kanał Fratrii pokazuje też „Wiadomości”, których szefem jest Marcin Tulicki. Program poza Adamczykiem prowadzi również Marta Kielczyk. Do kanału wPolsce24 trafili także m.in. Magdalena Ogórek, Samuel Pereira czy Rafał Jarząbek, poprzednio związani z TVP.  To głównie frakcja, która rządziła Telewizyjną Agencją Informacyjną od kwietnia do grudnia 2023 roku, kiedy Adamczyk był szefem TAI, a Pereira kierował TVP Info. Frakcja Jarosława Olechowskiego, czyli wcześniejszego szefa TAI, jest w Republice.

Zobacz także: „Strefa starcia Michała Adamczyka" hitem kanału wPolsce24

Kanał wPolsce24 ma się wyróżniać m.in. bardziej umiarkowanym i merytorycznym przekazem niż konkurencja. Stacja w przeciwieństwie do Republiki na przykład nie oskarżała na paskach premiera Donalda Tuska o skutki powodzi. – Media Karnowskich zawsze na początku mają być bardziej umiarkowane, a potem stopniowo radykalizują przekaz. Sądzę, że z tym kanałem będzie podobnie. W redakcji nie ma jakiejś dużej wiary w sukces tej strategii, więc pewnie prędzej czy później, będziemy jak Republika – mówi Wirtualnemedia.pl jeden z dziennikarzy związanych z wPolsce24. Jego zdaniem niektórym osobom w stacji nie podoba się desant ludzi z Woronicza i Placu Powstańców i myślą o zmianie pracy. Dowodem na to, że wPolsce24 już zaostrza kurs ma być współpraca z Jackiem Kurskim w roli komentatora.

„Nikogo nie kopiujemy”

Z danych Nielsena wynika, że w listopadzie 2024 roku Republika miała 4,79 proc. udziału w rynku telewizyjnym, a wPolsce24 - 0,74 proc. W tym samym miesiącu 2023 roku było to odpowiednio 0,11 proc. (TV Republika) i 0,03 proc. (wPolsce.pl). -  My po prostu potrafimy robić telewizję. Oni potrafią gorzej, skoro mają mniej widzów. My wiemy czego ludzie potrzebują. Robimy telewizję bez kompleksów, z rozmachem. Staramy się dostarczyć naszym widzom to, czego potrzebują – przekonuje w rozmowie z Wirtualnemedia.pl Olechowski.

Sugeruje, że jego stacja jest w innej lidze niż kanał Fratrii. - Mamy najbardziej rozwinięte produkcje telewizyjne ze wszystkich stacji informacyjnych na rynku. Nie porównuję się tylko do wPolsce24 czy TV Trwam. Jeśli porównamy to, co produkują TVN24, Polsat News, nasi najwięksi konkurenci, to na przykład w przypadku wyborów prezydenckich w USA mieliśmy to nieporównywalnie lepiej zrobione. Mieliśmy całe studio w Stanach Zjednoczonych, gości. Nasz dyrektor programowy Michał Rachoń przecież był jako jedyny z europejskich mediów w sztabie Donalda Trumpa podczas wieczoru wyborczego – zauważa Olechowski.

MUX-8 naziemnej telewizji cyfrowej jest nadawany w zakresie VHF, a nie UHF jak pozostałe, w związku z tym często do jego odbioru potrzeba bardziej rozbudowanej instalacji antenowej. Nadające na nim Nowa TV i Telewizja WP szybko zrezygnowały z drogich programów newsowych. Z nadawania na tym multipleksie wycofują się teraz Zoom TV i Metro. W przypadku Republiki miała jednak okazać się trafiona. 

- Już nie mówię o wzrostach rok do roku, które są po kilka tysięcy procent. Mówię o wzrostach miesiąc do miesiąca. My cały czas zdobywamy nowych widzów. To jest efekt tego, że mamy oryginalne pomysły. Nikogo nie kopiujemy, nie udajemy, że kimś jesteśmy, tylko robimy naszą autorską telewizję. Programy, takie jak „Miłosz Kłeczek w ruchu”, format, którego w ogóle nie było do tej pory w telewizji. On się bardzo dobrze ogląda - mówi szef wydawców stacji.

Republika może się poszczycić szerszym o kilka milionów potencjalnych widzów zasięgiem. Można ją oglądać nie tylko na platformie satelitarnej Polsat Box, ale także w Canal+. Kanał wPolsce24 z powodu umowy z Cyfrowym Polsatem drogą satelitarną jest dostępny tylko na platformie Polsatu. Canal+ nadający m.in. mecze PKO BP Ekstraklasy ma wśród klientów wielu kibiców, którzy mogą mieć prawicowe poglądy.

- To jest też premia za to, że prezes Sakiewicz przez wiele lat budował zasięg techniczny stacji. Inwestował w kanały dotarcia. W momencie, w którym zostało wyłączone TVP Info, ludzie mieli Republikę na pilocie. Jeśli nawet jej nie oglądali, to sygnał był dla nich dostępny. Nasi konkurenci tak szerokiego zasięgu nie mieli, dlatego tam się ci ludzie nie włączyli. Tu nie chodzi o to, żeby to był płomień, który gwałtownie się przepali, tylko budować oglądalność na stałym poziomie. Robić tak interesujący program, żeby widzowie wracali. Cały rok nasz zespół ciężko pracował, żeby nie zawieść oczekiwań i ten program poprawiać. Jak się porówna Republikę ze stycznia, lutego i marca do tego co mamy na antenie dzisiaj, to widać skokową poprawę jakości produktu, które oferujemy widzom. Będziemy szli dalej – zapowiada Olechowski.

Była gwiazda TVP spokojna o los wPolsce24

Adamczyk twierdzi jednak, że wyniki jego stacji są coraz lepsze i skupia się przede wszystkim na krytyce nowej TVP. - Przede wszystkim jestem zdziwiony jak można było doprowadzić do tak drastycznych spadków oglądalności TVP. Po nielegalnym przejęciu widownia głównego programu informacyjnego i TVP Info spadła o kilkadziesiąt procent. Skorzystała na tym konkurencja, w tym także nowe telewizje informacyjne. Widownia telewizji wPolsce24 wzrasta. Niektóre programy gromadzą już przed telewizorami ponad 300 tysięcy widzów. Stacja, która jest na rynku zaledwie od 4 miesięcy, już w niektórych pasmach ma widownię większą od “neoTVP Info”. Otrzymujemy wiele wyrazów wsparcia. Jestem przekonany, że za rok będziemy jeszcze częściej i chętniej oglądani, bo mamy naprawdę wspaniały zespół – mówi Wirtualnemedia.pl dyrektor programowy wPolsce24 Michał Adamczyk.

Piotr Barełkowski, który pomagał w budowaniu zasięgu Republiki i wPolsce.pl uważa, że format stacji Adamczyka może pozwolić na dotarcie do niektórych wykształconych widzów, ale niekoniecznie milionów Polaków. - Problem wPolsce24 jest taki, że są oni bardziej umiarkowani i wykorzystują formaty adresowane do bardziej przygotowanego widza, co powoduje kłopoty z ich szerszym dotarciem. Postawili w swoim przekazie na swoistą butikowość, co nie da im możliwości rywalizacji z popularną lub wręcz popową TV Republika – ocenia szef Publicystyka.TV (wcześniej Telewizja Media Narodowe).

Mimo tego wymienia kanał Fratrii wśród głównych beneficjentów zmian w TVP. O tych widzów mógł powalczyć Polsat, ale zdecydował o nieprzyjmowaniu do pracy żadnych wcześniejszych dziennikarzy nadawcy publicznego, a Dorota Gawryluk przestała kierować newsami. - Jeden rzut oka na wyniki oglądalności oraz przychody stacji telewizyjnych i łatwo można zauważyć, że głównym beneficjentem przejęcia i likwidacji TVP SA przez rząd Donalda Tuska są TV Republika oraz telewizja wPolsce.pl (wPolsce24) braci Karnowskich – przekonuje Barełkowski.

Sukces Sakiewicza tylko tymczasowy?

W jego ocenie sukces Sakiewicza może mieć charakter okresowy. Obecnie stacja może liczyć na wsparcie widzów i oglądalność. Ewentualny powrót PiS do władzy w kraju i TVP może być dla niej ogromnym zagrożeniem. Wiele gwiazd zapewne wtedy wróci do Telewizji Polskiej. Widzowie również mogą nie wspierać tak chętnie stacji, która musi płacić wiele milionów złotych rocznie za koncesje i na rzecz Emitela, operatora MUX-8 naziemnej telewizji cyfrowej.

- Faktem było uprawianie skrajnej propagandy przez TVP Jacka Kurskiego, co przywiodło obecne władze do tego rodzaju niedozwolonych działań. Ta propaganda jednak stworzyła dużą grupę wyznawców, którą umiejętnie przejęła wraz z gwiazdami owego politycznego przekazu TV Republika. Nie licząc się z realiami biznesowymi Tomasz Sakiewicz wsadził na pokład swojej telewizji grono pracowników medialnych, odpowiedzialnych za porażkę PiS i odniósł okresowy sukces. Kontynuują oni działalność propagandową i podgrzewają do czerwoności emocje swoich wyznawców - to działa. Gratuluję. Obawiam się jednak długofalowości tego mechanizmu. Na takiej adrenalinie dotąd żadne medium na dłużej nie utrzymało widowni oraz wysokich przychodów - a stałe koszty pozostaną – przekonuje Barełkowski.

Kwiatkowski uważa, że obecnie w znacznie gorszej sytuacji jest wPolsce24. - Zwycięzca bierze wszystko. Zwłaszcza w obecnej trudnej dla prawicowych stacji sytuacji. One nie będą mogły korzystać ze skarbnika jakim były spółki Skarbu Państwa. W tej sytuacji zwycięzca może być tylko jeden, a ten kto zajmuje drugie miejsce walczy głównie o życie. Wydaje mi się, że to wszystko zmierza w tę stronę – ocenia były szef TVP.

Stacją, która teoretycznie mogła skorzystać na zmianach w TVP jest Telewizja Trwam. W ostatnich latach odnotowywała spadek widowni. Jej wyniki oglądalności nie są publikowane. W przeszłości ojciec Tadeusz Rydzyk zarzucał stacji Sakiewicza, że wcale nie jest niezależna, ponieważ wynajęła miejsce na transponderze satelitarnym od Cyfrowego Polsatu. 

- Wydaje mi się, że Telewizja Trwam powoli przechodzi do historii. Z tej mąki chleba nie będzie. Mam na myśli masową stację telewizyjną o masowej widowni. To zupełnie inny profil. To stacja bardzo jednoznacznie politycznie zaangażowana, ale jednak o charakterze religijnym. Choć ci widzowie i wyborcy, są praktykującymi katolikami, to nie jest to samo. Oni szukają w telewizji czego innego niż wystąpień ojca dyrektora czy mszy – przekonuje Kwiatkowski.

W ostatnim czasie TV Trwam, podobnie jak Republika wprowadziła na ekranie kod QR ułatwiający wpłatę datków i odświeżyła czołówkę i oprawę serwisów informacyjnych. Są teraz nadawane z wirtualnego studia. Zmiany nastąpiły jednak niemal rok po debiucie Danuty Holeckiej na antenie Republiki i kilka miesięcy po starcie wPolsce24. Dziennikarz tej ostatniej stacji twierdzi, że najbliższe miesiące mogą przynieść zaostrzenie rywalizacji między prawicowymi stacjami. Marcin Wikło z wPolsce24 już oskarżył Republikę i celowe wydłużenie wywiadu z kandydatem na prezydenta Karolem Nawrockim, aby nie zdążył do drugiego kanału. Do Republiki przeszedł też Jakub Maciejewski, związany od lat z mediami Karnowskich.