KRRiT może zająć się DAB+ dopiero po wojnie. „Likwidacja FM kompletnie niedopuszczalna”

Podczas konferencji prasowej szef regulatora zauważył, że mało kto posiada w domach odbiorniki DAB+, a niemal wszyscy dysponują tunerami FM. Nieco lepiej jest ze sprzętami do odbioru cyfrowego radia w samochodach, ale można je znaleźć najczęściej w nowych modelach, a nie we wszystkich.

Z danych GfK Polonia udostępnionych portalowi Wirtualnemedia.pl wynika, że na przykład w 2023 roku zdecydowana większość konsumentów kupowała odbiorniki FM. Jedynie 6,3 proc. osób nabyło urządzenia, które pozwalają na odbiór multipleksów DAB+. W sumie sprzedano wówczas 950 tys. odbiorników.

„Na pewno FM trzeba utrzymać tak długo, jak długo będzie trwała wojna”

Szef KRRiT kwestię cyfryzacji radia uzależnia od sytuacji geopolitycznej. – Być może ta wojna za chwilę się skończy i będziemy żyli w pokoju. Wysiłki mocarstwa w tę stronę prowadzą. Moim zdaniem dopóki będziemy w sytuacji zagrożenia wojennego, FM powinno być utrzymane. DAB+ w zależności od możliwości technicznych, finansowych, całego biznesplanu. Na pewno FM trzeba utrzymać tak długo, jak długo będzie trwała wojna – mówił Świrski.

Na razie KRRiT nie planuje więc wznowienia konkursu dotyczącego ogólnopolskiego multipleksu DAB+, ani kolejnych konkursów odnośnie MUX-ów lokalnych czy regionalnych. Zdaniem przewodniczącego Świrskiego, DAB+ można traktować jako uzupełnienie dla emisji FM, ale „nie widzi chętnych” do takiej działalności.

Poprzednia KRRiT chciała przyspieszenia w temacie DAB+

KRRiT poprzedniej kadencji podjęła szereg działań związanych z cyfryzacją radia. Regulator zaczął wówczas nawet dyskusję o wyłączeniu analogu. Rozpisano też konkurs dotyczący miejsc w ogólnopolskim multipleksie, ale chętnych było mniej niż liczba slotów. Ostatecznie we wrześniu 2022 roku postępowanie zawieszono „na wniosek strony rynkowej”. Miało zostać wznowione po wyłonieniu przez Urząd Komunikacji Elektronicznej operatora MUX-u.

– W tej chwili na tapecie jest temat konkursu na operatora MUX-5. Potem, w przypadku zainteresowania rynkowego, będzie podjęty temat konkursu DAB+ – zapewniał  niedawno Wirtualnemedia.pl Witold Tomaszewski, p.o. rzecznik prasowy UKE.

Dotychczas nadawcy komercyjni krytykowali DAB+. Twierdzili, że to przestarzała i nieefektywna technologia. Do większości Polaków dociera multipleks Polskiego Radia. Poza stacjami znanymi z analogu w jego skład wchodzą: Polskie Radio Kierowców, Polskie Radio Dzieciom, Polskie Radio Chopin, Polskie Radio dla Ukrainy, Radio Poland i w niektórych lokalizacjach dodatkowe stacje tematyczne rozgłośni regionalnych.

W Polsce można korzystać z multipleksów lokalnych (Warszawa, Poznań, Katowice, Rzeszów, Tarnów, Toruń, Częstochowa) i eksperymentalnych (Warszawa, Gdańsk, Kraków, Łódź, Bielsko-Biała, Gliwice, Szczawnica, Andrychów, Wrocław, Szczecin). Oferują one stacje niedostępne w analogu, jak Radio Nuta, Disco Radio czy Mega Radio, a także stacje z innych zakątków Polski, jak Muzyczne Radio z Jeleniej Góry. Słuchalność MUX-ów testowych nie jest jednak badana.

W 2024 roku tylko 61 tys. Polaków słuchało codziennie radia cyfrowego w technologii DAB+. Rok wcześniej było to niewiele więcej 72 tys. – wynika z danych Radio Track Kantar Polska, które portal Wirtualnemedia.pl otrzymał od jednego z nadawców. Dla porównania, w Niemczech każdego dnia z DAB+ korzysta 10,7 mln osób. Tam jednak oferta programowa i zasięg multipleksów są  znacznie lepsze.

Członek KRRiT prof. Tadeusz Kowalski zwrócił uwagę w rozmowie z Wirtualnemedia.pl, że w Polsce DAB+ brakuje działań marketingowych. Oferta programowa może nie być wystarczająca dla słuchaczy. Poza tym nadawcy nie chcą rezygnować z obecnych pozycji rynków. Po wejściu naziemnej telewizji cyfrowej, udziały w torcie reklamowym znacząco się rozdrobniły.

Konsultacje dotyczące pasma VHF

Ostatnio Urząd rozpoczął konsultacje dotyczące Planu Zagospodarowania Częstotliwości dla zakresu 174-230 MHz. To pasmo VHF, z którego korzysta MUX-8 naziemnej telewizji cyfrowej.

– Konsultowany projekt ma na celu zmniejszenie ograniczeń swobodnego rozwoju naziemnej radiofonii cyfrowej (dalej „NRC”), zmniejszenie prawdopodobieństwa występowania zakłóceń w sieci stacji nadawczych DAB+ z uwzględnieniem zapotrzebowania rynku na lokalne multipleksy NRC, oraz dostosowanie zapisów analogicznie do obowiązującego planu zagospodarowania częstotliwości dla zakresu 470-694 MHz – napisał w ogłoszeniu prezes UKE Jacek Oko.

Poprzedni przewodniczący KRRiT Witold Kołodziejski zaproponował pod koniec 2021 roku prezesowi UKE, żeby telewizyjny MUX-8 przenieść z pasma VHF do UHF, przewidzianego dla MUX-5. Multipleksy DAB+ mogłoby zająć pasmo VHF. Regulatorzy nie doszli w tej sprawie do porozumienia.

Zapowiadający udział w konsultacjach Emitel, operator multipleksów naziemnej telewizji i radia zapewnia, że propozycja ta nie jest przedmiotem konsultacji. – Chcemy podkreślić, iż konsultacje te nie obejmują żadnych zmian w przeznaczeniu pasma, które zmierzałyby do zastąpienia MUX-8 przez radio cyfrowe – mówiła Wirtualnemedia.pl Agnieszka Sobucka, rzecznik prasowy Emitela.