Radio Szczecin ukarane. W tle sprawa syna posłanki Filiks

Urząd dopatrzył się w rozgłośni braku procedur chroniących prawa bohaterów publikacji. Wzmaga to ryzyko bezpodstawnego ujawniania w materiałach prasowych, bez zgody osoby zainteresowanej, informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery życia. Jak informuje UODO, takich informacji nie można ujawniać, jeśli dotyczą osób, które nie pełnią funkcji publicznych. Jednym z przykładów takiej sytuacji jest ta pochodząca z Radia Szczecin. 

29 grudnia 2022 roku Tomasz Duklanowski z Radia Szczecin opisał, że Krzysztof F., który w przeszłości współpracował z Rafałem Trzaskowskim jako mąż zaufania i pracował jako pełnomocnik marszałka województwa zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza z PO, został skazany za dopuszczenie się innej czynności seksualnej z małoletnim, udzielanie narkotyków małoletniej i usiłowanie udzielenia narkotyków temuż małoletniemu oraz posiadanie znacznej ilości substancji odurzających. Ofiarami F. była dwójka nastoletnich dzieci, do zdarzenia doszło w sierpniu 2020 r., zarzuty zostały mężczyźnie przedstawione miesiąc później. Została mu wymierzona kara 4 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności, prawomocny wyrok zapadł 14 grudnia 2021 r.

Duklanowski podał informacje o działalności politycznej matki ofiar Krzysztof F. W mediach społecznościowych szybko wskazano, o którą osobę chodzi – posłankę PO Magdalenę Filiks. Informacje o sprawie opublikowano na antenie i portalu internetowym Radia Szczecin. Temat szybko podjęły Telewizja Polska i media określone jako prawicowe, szczegółowo relacjonując ustalenia Tomasza Duklanowskiego. Sam dziennikarz komentował sprawę m.in. na antenie TVP Info. Trzy tygodnie później syn posłanki odebrał sobie życie.

Już w styczniu 2023 roku przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski z urzędu podjął postępowanie w sprawie ukarania Polskiego Radia Szczecin i Telewizji Polskiej.

Kontrola w Radiu Szczecin
Prezes UODO Mirosław Wróblewski postanowił przeprowadzić kompleksową kontrolę, która miała ustalić, czy naruszanie prywatności w Radiu Szczecin może mieć charakter systemowy. Kontrola wykazała, że zaniedbań w zakresie ochrony danych osobowych jest wiele.

Lista uchybień wskazanych przez UODO:
1. Radio jako Administrator danych nie przeprowadziło analizy ryzyka dla operacji przetwarzania danych osobowych w związku z prowadzeniem działalności redakcyjnej (tworzenie i publikowanie materiałów prasowych).
2. Nie stosowało się też do własnej dokumentacji ochrony danych osobowych.
3. Nie wdrożyło także środków bezpieczeństwa danych gwarantujących zdolność do ciągłego zapewnienia poufności, integralności, dostępności i odporności systemów i usług przetwarzania z uwagi na:
* brak jasnych i przejrzystych zasad postępowania z materiałami prasowymi zawierającymi dane osobowe, regulujących obowiązek weryfikacji tych materiałów przed ich publikacją pod kątem zawartych w nich danych osobowych identyfikujących osoby fizyczne, których opublikowanie może naruszać przepisy prawa lub prawa i wolności osób fizycznych;
* brak szyfrowania nośników zawierających dane osobowe używanych poza obszarem przetwarzania;
4. Na koniec – nie wdrożyło odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w celu zapewnienia regularnego testowania, mierzenia i oceniania skuteczności środków technicznych i organizacyjnych, mających zapewnić bezpieczeństwo danych osobowych.

Kara finansowa dla rozgłośni

Po kontroli UODO na podstawie wydanej decyzji Polskie Radio Szczecin ma naprawić błędy organizacyjne i techniczne w ciągu 60 dni. Dodatkowo Prezes UODO nałożył na rozgłośnię też karę administracyjną w wysokości 56 824 zł.

– Nałożenie kary jest konieczne, ponieważ skala zaniechań i naruszeń przepisów w radiu była bardzo duża. Gdyby nie kiepska sytuacja finansowa publicznych rozgłośni regionalnych mogłaby ona być znacznie wyższa. Mam jednocześnie nadzieję, że kara ta będzie jednocześnie lekcją, że także w działalności dziennikarskiej konieczne jest odpowiednie zabezpieczanie danych osobowych osób fizycznych i troska o poszanowanie ich prywatności – mówi Mirosław Wróblewski, prezes UODO. 

W decyzji PUODO wskazuje też, że choć wiele aspektów działalności polegającej na redagowaniu, przygotowywaniu, tworzeniu lub publikowaniu materiałów prasowych oraz tworzeniu wypowiedzi w ramach działalności literackiej lub artystycznej nie podlega RODO, to niektóre obowiązki ciążące na administratorach na mocy RODO muszą być spełnione, by:
* przeciwdziałać ryzyku naruszenia praw lub wolności osób fizycznych
* zapewnić bezpieczeństwo przetwarzania danych m.in. przez pseudonimizację i szyfrowanie

W decyzji Prezes UODO podaje także precyzyjnie, jakie działania powinien był podjąć administrator, by nie dochodziło do naruszania praw i wolności osób wymienianych w materiałach prasowych. Przypomina też, że Prawo prasowe stanowi m.in., że nie wolno bez zgody osoby zainteresowanej publikować informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery życia, chyba że wiąże się to bezpośrednio z działalnością publiczną danej osoby. Zakaz publikacji rozciąga się zatem na wszelkie informacje odnoszące się do zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej.