Nietypowe transakcje finansowe zdradzają terrorystów

Analiza przelewów i wpłat za lata 2019-2022 pozwoliła Fintrac (Financial Transactions and Reports Analysis Centre, Centrum analiz transakcji finansowych i raportów) na zidentyfikowanie metod, z jakich korzystają finansujący terroryzm, zarówno krajowy jak międzynarodowy, oraz „ekstremistyczni podróżni”, jak określa ich kanadyjski wywiad. Związani z Kanadą terroryści są na ogół członkami religijnych ugrupowań oraz ideologicznie motywowanych grup, które mają „coś za złe” rządom i instytucjom. Mimo to mają oni zaufanie do kanadyjskich instytucji finansowych i korzystają z oficjalnych form przekazywania pieniędzy, choć banki i instytucje takie jak Western Union są zobowiązane raportować podejrzane transakcje do Fintrac.

Trzy typu działalności terrorystycznej

Fintrac wyodrębnił trzy typu działalności terrorystycznej: tzw. samotne wilki, sieci działające transgranicznie oraz międzynarodowe grupy terrorystyczne. „Samotne wilki” do planowanych ataków używają pieniędzy z własnego wynagrodzenia, a także z rządowych zasiłków i z depozytów gotówkowych. Sieci transgraniczne korzystają z usług kantorów wymiany walut, firm obsługujących międzynarodowe przelewy oraz elektronicznych form przekazywania pieniędzy – np. poprzez spłatę kart kredytowych. Duże grupy terrorystyczne posługują się dodatkowo sprzedawaniem rozmaitych towarów i częstymi depozytami gotówki.

Klient kanadyjskiego banku robiący przelew międzynarodowy jest proszony, by opisał tytuł takiego przelewu. W przelewach niewielkich kwot mailem poprzez tzw. etransfer (limit to najczęściej 3000 CAD w ciągu 24 godzin i 10 tys. CAD w ciągu 7 dni) również jest możliwość, ale nie obowiązek, wpisania tytułu przelewu. Właśnie m.in. analiza tytułów przelewu pozwala identyfikować grupy terrorystyczne, ponieważ wpłacający używają często ważnych dla ideologii danej grupy słów, wyrażeń, zdań, dat, cyfr powiązanych z nazwą grupy.

Stąd wiadomo, że pieniądze na finansowanie terroryzmu trafiają z Kanady do tzw. państwa islamskiego, Hezbollahu, przelewy dokonywane są do Turcji, Syrii, Libanu, Pakistanu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Jemenu.

Wiadomo też, jak zachowują się „ekstremistyczni podróżni” - przed wyjazdem wypłacają duże kwoty ze swoich rachunków, często nagle pojawia się używanie kart, kredytowych i debetowych, podczas podróży w znane z działalności terrorystów rejony, potem nagle rachunki przestają być wykorzystywane do czasu powrotu takiej osoby do Kanady. Natomiast po powrocie na rachunek „ekstremistycznego podróżnego” zaczynają często nagle trafiać wpłaty międzynarodowe, dokonywane są depozyty gotówkowe.

Dlatego też, podkreślają autorzy analizy Fintrac, obowiązkowe dla kanadyjskich instytucji finansowych, w tym – portali crowdfundingowych - raportowanie o podejrzanych transakcjach wykracza poza zwykłe „przeczucie”, chociaż dostarczanie dowodów nie jest konieczne. „Instytucje raportujące muszą rozważyć fakty, kontekst i wskaźniki finansowania działalności terrorystycznej danej transakcji” - podkreślił Fintrac. Analizy takie jak właśnie opublikowana służą do odsiewania transakcji nietypowych, ale prawdopodobnych od tych, które można powiązać z terroryzmem.

Fintrac w latach 2021-2022 przekazał policji i agencjom wywiadu 355 informacji o transakcjach wskazujących na możliwe działania terrorystyczne. Dla porównania – liczba transakcji online w sześciu największych kanadyjskich bankach to 489 mln w 2020 r, a liczba transakcji w bankomatach należących do banków to 476 mln w 2020 r.