Co obejrzeć 11 listopada? Oto pięć polskich seriali historycznych

1. „Czas honoru” (TVP)

Serial emitowany w latach 2008-2014, składa się z 90 odcinków. Opowiada o żołnierzach ze Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, Delegatury Sił Zbrojnych, potocznie określanych mianem „cichociemnych”. Opowiada o fikcyjnych postaciach, ale wprowadza też bohaterów inspirowanych rzeczywistymi osobami, jak np. Franciszek Szymura, utytułowany bokser wagi półciężkiej, czy podpułkownik Wacław Berka, który w latach 1939–1942 był szefem II oddziału Komendy Głównej SPZ/ZWZ/AK.

„Czas honoru” zyskał przychylność widowni ponieważ przedstawiał prywatne losy bohaterów w czasie wojny, ale wplatał też rzeczywiste taśmy albo fotografie nawiązujące do omawianego w danym odcinku miejsca, czy wydarzenia. Opowiada historią polskich dywersantów, którzy w czasie II wojny światowej przechodzili w Anglii szkolenia, aby następnie wrócić do okupowanej Polski i walczyć o niepodległość.

W serialu przedstawiono wiele wydarzeń historycznych, jak np. „Akcja NW”, „Afera Hotelu Polskiego”, „Akcja w Celestynowie”, losy Kazimierza Moczarskiego, czy przebieg powstania warszawskiego.

W produkcji wystąpili m.in. Antoni Pawlicki, Jan Wieczorkowski, Maciej Zakościelny, Piotr Adamczyk, Magdalena Różczka, Karolina Groczyca, Agnieszka Więdłocha, Olga Bołądź.

2. „Królowa Bona” (TVP) 

Serial w reżyserii Janusza Majewskiego, emitowany od grudnia 1980 do maja 1981. Powstało dwanaście odcinków.

Opowiada on losy Bony Sforzy, która w 1518 roku została żoną Zygmunta I Starego i tym samym, królową Polski. Serial przedstawia dzieje Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego w pierwszej połowie XVI wieku. „Królowa Bona” to opowieść o zdecydowanej kobiecie, wykazującej się dużym rozsądkiem, konsekwencją i nieustępliwością. W jej rolę wcieliła się Aleksandra Śląska, a jej męża zagrał Zdzisław Kozień.

W serialu wystąpili także: Jerzy Zelnik, Anna Dymna, Barbara Bursztynowicz, Zdzisław Wardejn, Piotr Garlicki.
Serial powstał z rozmachem, biorąc pod uwagę realia produkcyjne lat 80. Zdjęcia kręcono nie tylko w studiu telewizyjnym, ale na Wawelu, w Malborku i na Zamku w Lidzbarku Warmińskim.

Rola Bony to ostatni występ na małym ekranie Aleksandry Śląskiej, wybitnej aktorki filmowej i teatralnej.

3. „Miasto z morza” (TVP)

Czteroodcinkowy serial z 2009 roku, opowiada historię uzyskania przez Gdynię praw miejskich. Akcja toczy się na przestrzeni trzech lat, między 1923 a 1926, kiedy miasto otrzymało prawa. Za scenariusz i reżyserię odpowiadał Andrzej Kotkowski.

Główny bohater to Krzysztof Grabień, który przyjeżdża do Gdyni razem ze swoim przyjacielem Wołodią Jazowieckim, aby wziąć udział w budowie portu. Tam poznaje Kaszubkę Łuckę. Zakochuje się w niej z wzajemnością.

Serial inspirowany jest powieścią „Tak trzymać”, autorstwa Stanisławy Fleszarowej-Muskat.

Główne role zagrali Jakub Strzelecki (jako Krzysztof Grabień), Julia Pietrucha (jako Łucka), Małgorzata Foremniak (pani Helena), Olgied Łukaszewicz wcielił się w historyczną postać, Tadeusza Wendy, czyli polskiego inżyniera i kierownika budowy portu Gdynia.

4. „Ogniem i mieczem” (TVP i Spółka Zodiak)

Serial powstał równocześnie z wersją filmową w reżyserii Jerzego Hoffmana z 1999 roku. Składa się z czterech odcinków i nie różni znacząco od filmu, ale został inaczej zmontowany przez co zyskał rytm umożliwiający podział na części.

W serialu występuje ta sama obsada, czyli m.in. Izabella Scorupco, Michał Żebrowski, Aleksander Domagarow i Krzysztof Kowalewski.
Serial napisany na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza, opowiada (wydarzenia dziejące się w okresie powstania Chmielnickiego, czyli między 1648 - 1651) losy Skrzetuskiego (posła księcia Wiśniowieckiego), Heleny i Bohuna. Zdecydowana większość wydarzeń toczy się na terenach dzisiejszej Ukrainy, które kiedyś stanowiły wschodnie rubieże Rzeczypospolitej.

Zdjęcia kręcono w Lublinie (Kaplica Trójcy Świętej w Lublinie), Sierpcu (Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu), Warszawie (Fort Legionów Cytadeli Warszawskiej), Klimkówce, Zubczycy Górnej (Orawski Park Etnograficzny), Krakowie (kamieniołom Skałki Twardowskiego), Ojcowie (Brama Krakowska), Zielonce, Biskupinie, Biedrusku i Sułoszowej (Zamek Pieskowa Skała).

5. „Ziemia obiecana” (TVP i Zespół Filmowy „X”)

Serial wyprodukował Zespół Filmowy „X” wraz z TVP, na podstawie filmu kinowego o tym samym tytule. Film inspirowany był powieścią Władysława Reymonta. Serial Andrzeja Wajdy składa się z czterech odcinków, które miały swoją premierę w 1978.
W rolach głównych wystąpili Daniel Olbrychski, Wojciech Pszoniak, Andrzej Seweryn, Anna Nehrebecka.

Produkcja opowiada losy Karola Borowieckiego, który jest inżynierem w fabryce Buchholza, Moryca Welta - pośrednika handlowego oraz Maksa Bauma - syna właściciela upadającej tkalni. Trzej przyjaciele - Polak, Żyd i Niemiec - marzą w latach 80. XIX wieku o założeniu własnej fabryki i bogactwie.

Serial został bardzo wysoko oceniony zarówno przez krytyków, jak i widownię. Kręcony był w łódzkich plenerach - Księży Młyn, ul. Moniuszki, park Źródliska, kino „Polonia”, pałac Scheiblera na Placu Zwycięstwa (obecne Muzeum Kinematografii), fabryka i pałac Poznańskiego. Zdjęcia realizowano od lutego do czerwca 1974.

W tym wypadku walorem historycznym są realia wielokulturowej Łodzi końca XIX wieku.