Polacy przez Covid-19 hamują się z zakupami

Pomimo wybuchu pandemii Covid-19, dwie trzecie respondentów KPMG nie widziało powodu lub konieczności do rezygnacji z dokonywania zakupów spożywczych w sklepach stacjonarnych. Warto jednak podkreślić, że część respondentów w tym okresie korzystała również z kanałów online – 29 proc. przyznało, że były sytuacje, w których produkty spożywcze kupowało za pośrednictwem strony internetowej.

Orlen, McDonald's, Lidl najbardziej kojarzone ze wsparciem w czasie COVID-19

Polacy kupują przed ekranami

Aż 71 proc. konsumentów rezygnowało z tradycyjnych zakupów i produkty inne niż spożywcze kupowało w tym okresie za pośrednictwem stron internetowych. Jednym z istotnych powodów takiego stanu rzeczy jest fakt istotnego ograniczenia dostępności stacjonarnych punktów handlowych (np. zamknięcie galerii handlowych). 43 proc. osób korzystało z aplikacji mobilnych, z których korzystało 43 proc. respondentów.

- Zwiększony wolumen zakupów online w czasie pandemii nie był efektem naturalnej transformacji rynku, a raczej wymuszoną zmianą. Może na to wskazywać fakt, że mniej niż jedna trzecia konsumentów, którzy zmienili tradycyjne kanały zakupu na online jest z nich zadowolona. Pomimo tego umiarkowanego zadowolenia można jednak spodziewać się zwiększenia dynamiki wzrostu sprzedaży online gdyż zdecydowana większość konsumentów, którzy dobrze oceniają cyfrowe kanały realizacji zakupów, deklaruje, że nawet po ustaniu pandemii Covid-19 nie przestanie z nich korzystać. Dotyczy to szczególnie zakupów za pośrednictwem strony internetowej, 91 proc. respondentów deklarowało kontynuację zakupów w tym kanale przy poniżej 80 proc. pozytywnych deklaracji dla kanału aplikacji mobilnych. Wyniki te wskazują, że marki muszą nadal doskonalić aplikacje mobilne, aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom i wymaganiom klientów. Jest to szczególnie istotne, gdyż jak wskazują analizy rynkowe, już w 2018 roku wyszukiwania mobilne wyprzedziły desktopowe i ich liczba nadal wzrasta z większą dynamiką - mówi Jan Karasek, partner w dziale doradztwa biznesowego w KPMG w Polsce.

Wybór sklepu - już nie wygoda decyduje, a bezpieczeństwo

Pandemia zmieniła oczekiwania Polaków, jeśli chodzi o kryteria wyboru sklepu stacjonarnego, w którym robi się zakupy. Czynnikiem, który w największym stopniu zyskał na znaczeniu podczas pandemii jest własne bezpieczeństwo, na które zaczęło zwracać uwagę 58 proc. więcej Polaków niż przed jej wybuchem. Z kolei na łatwość dokonywania zakupów w czasie pandemii Covid-19 zaczęło zwracać uwagę o 41 proc. więcej Polaków niż przed jej wybuchem.

Dla porównania, przed Covid-19 kluczowymi czynnikami decydującymi o wyborze sklepu były lokalizacja, możliwość zobaczenia na żywo kupowanej żywności oraz wygoda zakupu.

Orlen, McDonald's, Lidl najbardziej kojarzone ze wsparciem w czasie COVID-19

- Odpowiedź na oczekiwania i wymagania związane z odpowiednim poziomem bezpieczeństwa to również szansa dla sprzedawców na wdrażanie udogodnień z jednej strony podnoszących ten poziom, z drugiej pozytywnie wpływających na doświadczenia kupujących np. organizacja punktu handlowego minimalizująca kontakt z innymi klientami, przemyślana ekspozycja dóbr pierwszej potrzeby, informacje online o kolejkach - mówi Andrzej Musiał, starszy menedżer w dziale doradztwa biznesowego w zespole Customer & Growth w KPMG w Polsce.

W trosce o własne bezpieczeństwo zmieniły się też preferencje Polaków związane z formą płatności – co trzeci badany częściej wykorzystuje kartę debetową, 30 proc. kartę kredytową, co czwarty - cyfrowy portfel. Jednocześnie 41 proc. respondentów zadeklarowało, że rzadziej płaci za zakupy gotówką.

W sieci kupujemy nie tylko jedzenie

Podczas trwania pandemii COVID-19 71 proc. Polaków w celu zrobienia zakupów innych niż spożywcze zrezygnowało z wizyty w sklepie stacjonarnym na rzecz zrobienia ich przez internet. Warto podkreślić, że wśród tej grupy, w okresie pandemii 19 proc. badanych Polaków zadeklarowało, że kupuje produkty pozaspożywcze tylko i wyłącznie online.

Głównymi kryteriami wyboru sprzedawcy online była wygoda jaką niesie za sobą ten kanał sprzedaży (66 proc. wskazań). Naturalnym czynnikiem wyboru była też cena oferowanych produktów oraz specjalne zniżki i promocje dostępne online. Nowym kryterium decydującym o skorzystaniu z zakupów w internecie, które osiągnęło ważność równą aspektom cenowym, jest bezpieczeństwo, na które większą uwagę zaczęli zwracać konsumenci podczas pandemii koronawirusa.

Pandemia Covid-19 spowodowała zmiany zachowań zakupowych w wyniku których ponad 1/3 konsumentów zaczęła kupować online produkty z kategorii, z których wcześniej nie kupowała przez internet. Największy segment konsumentów to ci którzy kupowali online te same produkty, które kupowali w okresie poprzedzającym Covid-19, jednak zmieniła się częstotliwość tych zakupów dla poszczególnych kategorii produktowych.

W czasie pierwszych miesięcy pandemii był też segment konsumentów który pozostał nieaktywny w kanale online (8 proc. wskazań). Zaledwie 15 proc. Polaków zadeklarowało, że wybuch pandemii COVID-19 nie zmienił niczego w ich zwyczajach zakupowych online.

Covid rewiduje plany zakupowe Polaków

Wybuch pandemii wpłynął nie tylko na obecne, ale również na przyszłe decyzje zakupowe Polaków. Sytuacja związana z COVID-19, zgodnie z deklaracjami konsumentów, oddziałuje również na ich postrzeganie i preferencje marek oraz charakterystykę i zachowania, których od tych marek oczekują.

W kategorii zakupów spożywczych, 22 proc. respondentów przyznało, że częściej niż przed pandemią zacznie kupować produkty pochodzące od lokalnych sprzedawców lub produkty pochodzące od rozpoznawalnych polskich marek, na które wskazało 24 proc. badanych. Te same typy marek wskazywane były przez konsumentów jako preferowane w kategorii zakupów pozaspożywczych, ale wzrosty ich popularności były na poziomie 15-17 proc.

Jednocześnie konsumenci są mniej skłonni kupować towary rozpoznawalnych marek światowych.

Polacy pokochali kupowanie jedzenia online

W stronę lokalności

Podczas wyboru produktu liczy się lokalna produkcja – uwagę na ten aspekt zwraca 57 proc. Polaków dokonujących zakupy spożywcze oraz ponad 1/3 podczas zakupów produktów innych niż spożywcze. W przypadku zakupów pozaspożywczych 60 proc. Polaków przykłada wagę do kwestii ochrony środowiska, a 33 proc. deklaruje, że istotne jest dla nich podejście firmy do społeczności lokalnych.

Prawie trzy czwarte Polaków deklaruje, że jest w stanie zapłacić więcej za produkty spożywcze pochodzące od lokalnych dostawców, z czego zdecydowana większość – 62 proc., wskazuje taką gotowość tylko i wyłącznie za wybrane produkty. Jednocześnie w przypadku produktów pozaspożywczych, udział Polaków gotowych zapłacić więcej za lokalność spada do połowy w porównaniu do produktów spożywczych, w tym zdecydowana większość z nich jest gotowa dopłacić tylko za wybrane towary.

- Swego rodzaju wyznacznikiem siły tych przekonań jest deklarowana gotowość poniesienia konsekwencji wzrostu poziomu ceny zakupów produktów lokalnych. Zdecydowana większość Polaków jest w stanie dopłacić maksymalnie do 10 proc. więcej za taki produkt - mówi Andrzej Musiał, starszy menedżer w dziale doradztwa biznesowego w zespole Customer & Growth w KPMG w Polsce.