Jacek Olczak - CEO Philip Morris International

Jacek Olczak urodził się w 1965 roku. Ukończył XXXI Liceum Ogólnokształcące im. Ludwika Zamenhofa w Łodzi. Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie Łódzkim. Został tam absolwentem Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego. 

Podczas studiów wydawało się, że jego kariera może potoczyć się inaczej.  – Będąc na studiach ekonomicznych w Łodzi, odziedziczyłem gospodarstwo rolne. Moi rodzice już nie żyli i musiałem się nim zająć. Byłem młodym chłopakiem wychowanym w mieście, a nagle musiałem zacząć doić krowy albo pracować z końmi w polu. I jeszcze musiałem się tego wszystkiego sam nauczyć – powiedział Jacek Olczak w rozmowie z „Forbesem” w 2024 roku. 

– Dlatego byłem z siebie taki dumny, kiedy tak ustawiłem sobie plony, żeby w jak najmniejszym stopniu kolidowały one ze studiami. 16 Chciałem je bardzo skończyć, bo to było marzenie moich rodziców. Wtedy nauczyłem się, jak wszystko inne podporządkować celowi, który jest dla ciebie priorytetem w życiu. Bardzo zawsze też sobie ceniłem pewien rodzaj „lenistwa” polegającego na tym, by osiągnąć sukces przy minimalnym wysiłku – dodał. 

Po studiach trafił jednak do biznesu. Pracował w firmie BDO International w Warszawie i Londynie. To było jedno z pierwszych na polskim rynku przedsiębiorstw audytorsko-doradczych. Już w 1993 roku dołączył do firmy, która przekształciła się potem w Philip Morris Polska. 

Historia amerykańskiego koncernu Philip Morris International w Polsce rozpoczęła się bowiem w 20 lat wcześniej wraz z podpisaniem przez firmę umowy licencyjnej z Zakładami Przemysłu Tytoniowego w Krakowie (ZPTK) na produkcję papierosów marki Marlboro.  W 1996 r. PMI zakupił od Skarbu Państwa pakiet akcji ZPTK, oficjalnie zmieniając nazwę na Philip Morris Polska dwa lata później. 

Olczak karierę w firmie zaczął od stanowiska Menedżera ds. Finansów i ds. Kontroli Wewnętrznej na region Europy Wschodniej, Bliskiego Wschodu i Afryki. Dwa lata później został Menedżerem ds. Kontroli Wewnętrznej na region Europy Wschodniej, Bliskiego Wschodu i Afryki.

 – Kiedyś prezes zapytał mnie, co ja właściwie chciałbym robić. A ja trochę żartem powiedziałem mu, że chciałbym mieć jego pracę. Spodobało mu się to. Przerzucił mnie więc najpierw do sprzedaży, żebym mógł lepiej poznać produkt. Potem pracowałem przy produkcji, poznając procesy i cały łańcuch dostaw – mówił Jacek Olczak w zeszłorocznym wywiadzie dla „Forbesa”. 

Po ośmiu latach pracy Jacek Olczak zasiadł w fotelu Prezesa Zarządu Philip Morris Polska. Był to milowy krok, bo był pierwszym Polakiem na tym stanowisku. Potem Olczak awansował kolejno na Dyrektora Zarządzającego i Prezydenta na Region Unii Europejskiej, Globalnego Prezesa ds. Finansowych (CFO) oraz Globalnego Prezesa ds. Operacyjnych (COO). 

Za sterami firmy działającej na 180 rynkach 

W maju 2021 r. został CEO koncernu Philip Morris International (PMI), stając się najważniejszą osobą w koncernie. Został pierwszym Polakiem w historii, który objął stery globalnej firmy, działającej na ponad 180 rynkach i zatrudniającej blisko 83 tys. pracowników z całego świata. 

– Współpracuję z Jackiem od dekad i doskonale wiem, że jego podejście do firmy, pracowników, a także jego nastawienie na osiąganie wyników oraz dogłębna znajomość naszych produktów, wartości i inwestorów, czynią go idealnym liderem, który jest gwarantem dalszego rozwoju naszego biznesu – tak tę zmianę komentował André Calantzopoulos, ustępujący CEO Philip Morris International. 

Jacek Olczak przez tyle lat pracy w biznesie nabył ogromne doświadczenie w zarządzaniu międzynarodowymi rynkami oraz umiejętność adaptacji w zmieniających się warunkach rynkowych. Jest też jednym z liderów w promowaniu ważnej zmiany w koncernie. Ambitnym celem PMI jest przekształcenie całej firmy, by stała się „bez dymu” – tzn. przestała produkować tradycyjne papierosy. 

W 2014 r. koncern zapoczątkował globalną rewolucję w branży, wprowadzając na rynek pierwszy podgrzewacz do tytoniu IQOS. W 2016 r. firma – jako pierwsza i jedyna w branży – zapowiedziała stopniowe wygaszanie produkcji papierosów. Od tego czasu produkcja papierosów przez Philip Morris International spadła o 28 proc. PMI obecnie skupia się na rozwoju potencjalnie mniej szkodliwych alternatyw dla dalszego palenia papierosów takich jak podgrzewacze tytoniu, e-papierosy i saszetki nikotynowe, a także innych technologii wziewnych oraz produktów z obszarów wellness i healthcare. 

Według badań naukowych system podgrzewania tytoniu opracowany przez PMI emituje aerozol nikotynowy, który jest znacznie mniej toksyczny niż dym papierosowy. Agencja Żywności i Leków Stanów Zjednoczonych autoryzowała go do sprzedaży jako wyrób tytoniowy zmodyfikowanego ryzyka. PMI inwestuje również w innowacje w obszarze technologii wziewnych. Do tej pory koncern zainwestował w badania naukowe nad wyrobami bezdymnymi ponad 14 miliardów dolarów. Globalnie Philip Morris International (PMI) zatrudnia ok. 83 tys. pracowników. Polacy są trzecią największą narodowością w strukturach firmy – według raportu rocznego PMI z 2023 r. co 12-ty menedżer w PMI to Polka albo Polak. 

Lider zmiany w branży tytoniowej 

– Zaczynałem pracę w firmie tytoniowej i miałem marzenie, że gdy będę już przechodził na emeryturę, to ta firma nie będzie już firmą tytoniową. Parę lat temu, gdy zaczynałem pracować nad IQOS-em, niektórzy mówili, że zaczyna mi odbijać. A dzisiaj, coś co wtedy było marzeniem, spełniło się – powiedział Olczak w rozmowie z „Rzeczpospolitą” w 2020 roku. 

I dodał: – Jeśli są dziś kraje, w których 20–30 proc. konsumentów zostawiło palenie za sobą i weszło w nowe produkty, to dlaczego ma tego nie zrobić następne 30 proc., a potem ostatnie 40 proc.? To już nie jest mrzonka, marzenie, które nie ma żadnych podstaw.” 

Jacek Olczak w 28 lat przeszedł drogę od menedżera w lokalnym oddziale do globalnego CEO. – Gdy pracownicy pytają mnie, jak szybko zrobić karierę, nie wiem, co im odpowiedzieć. Czy po blisko 30 latach pracy zostanie CEO jest szybkim zrobieniem kariery? Nie wiem – powiedział w „Forbesie” w 2021 roku. 

– Sztuką jest pracować w miejscu, gdzie tyle lat mija jak miesiąc czy tydzień. Ludzie myślą o karierze w kategoriach częstych zmian pracodawcy, ale najważniejsze jest to, by na koniec mieć fajne wspomnienia. Przez tyle lat miałem wiele pomysłów, wiele razy proponowałem zmiany i okazywało się, że udawało się je przeprowadzić. Zrobiłem też rzeczy, o których wstyd opowiadać, ale doświadczenie polega właśnie na popełnianiu błędów. Niczego nie żałuję – podsumował.