Słaby początek roku funduszy inwestycyjnych
Fundusze rynków wschodzących, które w ostatnich dwóch latach przynosiły większe zyski niż fundusze rynków rozwiniętych, teraz dla odmiany przynoszą większe straty.
Dla większości posiadaczy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych pierwszy miesiąc nowego roku przyniósł z pewnością lekkie rozczarowanie. Zamiast opisywanego po wielokroć w fachowej literaturze tzw. efektu stycznia, czyli wzrostów cen akcji, na rynkach finansowych mieliśmy do czynienia z huśtawką nastrojów. Ostatecznie co trzeci fundusz zakończył miesiąc na plusie, a pozostałe przyniosły inwestorom straty, które w ekstremalnych przypadkach przekroczyły 10 proc.
Na polskiej giełdzie w pierwszej dekadzie stycznia indeksy spadały, w drugiej rosły, a w trzeciej znów zanurkowały. Koniec końców, w ogólnym rozrachunku styczeń dla warszawskiego parkietu zakończył się neutralnie. WIG, główny miernik koniunktury na GPW, stracił 0,7 proc. Indeks największych i najpłynniejszych spółek, WIG20, wypadł słabiej i zniżkował o 1,4 proc. Podążając za WIG-iem, uniwersalne fundusze polskich akcji zanotowały średnią stratę w wysokości 0,7 proc. Nie wszystkie jednak wypadły poniżej kreski, a najlepsze z tych, które przyniosły inwestorom zyski, pozwoliły zarobić mniej niż 1 proc. Pozytywnie wyróżnił się AXA Akcji Big Players, który zanotował zysk rzędu 2,3 proc. Na przeciwnym krańcu tabeli znalazły się natomiast Copernicus Akcji (-2,8 proc.), UniKorona Akcje (-2,5 proc.) i kontynuujący, trwającą od dłuższego czasu złą passę, Arka Akcji (-2,1 proc.).
Relatywnie lepsze wyniki funduszy akcji uniwersalnych w porównaniu z indeksem WIG20 to kwestia walorów małych i średnich spółek. Indeks tych pierwszych zyskał w styczniu 2,5 proc., a drugich 0,7 proc. Pokłosiem takiego stanu rzeczy są oczywiście lepsze – w porównaniu z funduszami uniwersalnymi – wyniki funduszy koncentrujących się na papierach firm z segmentu MiŚ. Pod względem zyskowności były one w styczniu jedną z najlepszych grup funduszy, notując średnią stopę zwrotu w wysokości 0,8 proc. W tej kategorii pięć funduszy może pochwalić się wzrostem wartości jednostki uczestnictwa o więcej niż 2 proc., to fundusze: KBC (2,8 proc.), Noble Funds, ING, DWS (po 2,2 proc.) i PZU (2 proc.). Najsłabsze fundusze Aviva, Allianz i PKO zanotowały straty rzędu 0,5-1 proc.
W styczniu, podobnie jak miesiąc wcześniej, złoty umacniał się względem euro i dolara, choć tempo nieco wyhamowało i euro potaniało o 0,65 proc., a dolar o 2,7 proc. Taka tendencja na rynku zwykle podbija wyniki funduszy, które rozliczają się w walucie innej niż złoty. Nie inaczej było i tym razem. Dzięki spadkowi kursu USD/PLN o wspomniane 2,7 proc., na czołowych miejscach pod względem zyskowności znalazły się fundusze akcji amerykańskich (+1,7 proc.) oraz dłużne dolarowe (+0,7 proc.).
Średnie stopy zwrotu w funduszy wg kategorii (styczeń 2010)
grupa | 1M | 3M | 6M | 12M | 24M | 36M |
akcji amerykańskich (USD) | 1,7% | 5,9% | 12,5% | 12,8% | 54,2% | -2,8% |
akcji europejskich rynków rozwiniętych | 1,1% | 2,7% | 5,6% | 7,6% | 21,1% | -9,8% |
akcji polskich małych MiŚ | 0,8% | 2,4% | 8,7% | 18,9% | 85,9% | -14,8% |
dłużne dolarowe (USD) | 0,7% | -1,2% | 2,3% | 6,1% | 26,5% | 18,6% |
akcji europejskich rynków rozwiniętych (EUR) | 0,5% | 4,1% | 9,0% | 14,1% | 48,6% | -5,8% |
mieszane zagraniczne zrównoważone | 0,4% | 2,4% | 5,6% | 8,6% | 33,3% | 7,2% |
rynku pieniężnego | 0,2% | 0,8% | 1,8% | 4,2% | 9,1% | 13,8% |
dłużne eurowe (EUR) | 0,0% | -1,4% | -0,3% | 1,7% | 15,5% | 12,2% |
akcji europejskich rynków wschodzących MiŚ | -0,1% | -1,1% | 2,5% | 4,4% | 60,9% | -21,9% |
mieszane zagraniczne aktywnej alokacji | -0,1% | 3,2% | 7,4% | 12,7% | 45,6% | 8,2% |
akcji amerykańskich | -0,5% | 5,4% | 7,1% | 13,6% | 29,6% | 13,8% |
dłużne złotowe uniwersalne | -0,5% | -0,9% | 1,1% | 4,3% | 12,0% | 19,6% |
akcji europejskich rynków wschodzących | -0,6% | 2,0% | 8,9% | 13,6% | 84,9% | 7,8% |
dłużne eurowe | -0,7% | -2,9% | -2,1% | -1,5% | 3,4% | 18,0% |
akcji polskich uniwersalnych | -0,7% | 2,5% | 10,2% | 17,9% | 81,1% | -3,8% |
mieszane polskie stabilnego wzrostu | -0,8% | -0,1% | 3,6% | 7,7% | 28,7% | 8,0% |
dłużne złotowe papiery skarbowe | -0,8% | -1,4% | 0,3% | 3,9% | 9,7% | 18,2% |
mieszane zagraniczne stabilnego wzrostu | -0,8% | 0,0% | 1,5% | 7,7% | 23,0% | 18,0% |
mieszane polskie aktywnej alokacji | -0,9% | 0,3% | 5,3% | 11,0% | 42,8% | 1,5% |
mieszane polskie zrównoważone | -1,0% | 0,6% | 5,4% | 9,7% | 43,6% | 1,2% |
dłużne zagraniczne (PLN) | -1,4% | -2,1% | -3,0% | 2,3% | 3,9% | 28,4% |
akcji globalnych rynków rozwiniętych | -1,6% | 2,7% | 5,8% | 15,5% | 36,7% | 16,3% |
dłużne dolarowe | -2,0% | -1,3% | -4,0% | 5,2% | 5,6% | 40,0% |
akcji globalnych rynków wschodzących | -3,1% | 0,2% | 7,3% | 15,3% | 78,9% | 1,1% |
akcji zagranicznych sektora nieruchomości | -3,2% | -4,9% | 0,7% | 6,9% | 74,0% | -27,2% |
akcji azjatyckich bez Japonii | -5,0% | -2,7% | 4,9% | 13,1% | 59,7% | -3,3% |
Źródło: Analizy Online.
Kolejny miesiąc generalnie lepiej radziły sobie fundusze inwestujące na rozwiniętych rynkach Europy i Ameryki, zaś zadyszka w dalszym ciągu męczy rynki zaliczane do grona rozwijających się. Najmocniej oberwały fundusze akcji azjatyckich (z wyłączeniem Japonii), które średnio straciły 5 proc. Fundusze akcji zaliczane do grupy globalnych rynków wschodzących zanotowały średnio 3,1-proc. spadek wartości jednostki uczestnictwa. Fundusze takie jak DWS Turcja czy ING Chiny i Indie potraciły po 8-9 proc. Przecenę na rynkach wschodzących po części można postrzegać jako zasłużoną korektę po dwóch latach pokaźnych wzrostów, a po części na pewno jako reakcję na destabilizację sytuacji politycznej w Tunezji i Egipcie. Globalni inwestorzy w takich sytuacjach odwracają się od tych wszystkich rynków, które postrzegane są jako relatywnie bardziej ryzykowne i wolą lokować kapitał w bezpieczniejszych miejscach, z dala od politycznych zawirowań.
Od Nowego Roku cena złota, które było przebojem roku 2010, spadła na światowych giełdach o ponad 6 proc., ciągnąc w dół także wyceny jednostek funduszy inwestujących na tym rynku, czy to na rynku instrumentów pochodnych, czy po prostu w akcje firm z branż powiązanych, jak spółki wydobywcze czy jubilerskie. Z tego też powodu najsłabszym spośród wszystkich otwartych funduszy był w styczniu Superfund Goldfuture, który stracił 12,4 proc. DWS Gold zanotował 7,4-proc. stratę.
W styczniu Rada Polityki Pieniężnej podjęła długo wyczekiwaną decyzję o podwyżce stóp procentowych. Na razie tylko o 0,25 pkt. proc., ale w opinii większości ekonomistów to dopiero początek. Odbiło się to negatywnie na cenach polskich obligacji, a zatem także funduszy w nie inwestujących. Średnia strata funduszy papierów skarbowych wyniosła 0,8 proc., a funduszy dłużnych uniwersalnych (inwestujących też w instrumenty dłużne emitowane nie tylko przez skarb państwa) o 0,5 proc. Na ponad 30 funduszy dodatnia stopę zwrotu udało się wypracować jedynie sześciu, przy czym najwyższa stopa zwrotu wyniosła 0,6 proc. – tyle zarobiły Amplico Obligacji i Copernicus Dłużnych Papierów Skarbowych. Za to fundusze pieniężne, które są w znacznie mniejszym stopniu wrażliwe na ryzyko stopy procentowej, zanotowały średni zysk w wysokości 0,2-proc. I tak też prawdopodobnie będzie wyglądał cały bieżący rok, a sympatycy funduszy bezpiecznych lepiej zrobią, jeśli na ten czas przerzucą środki do funduszy pieniężnych, które średnio powinny przynieść większy zysk niż fundusze obligacji.
Bernard Waszczyk, Open Finance
Dołącz do dyskusji: Słaby początek roku funduszy inwestycyjnych