Specyficzna forma udokumentowania transakcji rolnych

Czynny podatnik VAT, dokonując nabycia towarów od rolnika ryczałtowego, zobowiązany jest do wystawienia dokumentu poświadczającego dokonanie transakcji sprzedaży, określanego jako faktura VAT-RR. Ponadto, podkreślenia wymaga fakt, że nabywca musi sporządzić ten dokument w dwóch egzemplarzach, z których oryginał przekazywany jest dostawcy produktów. Należy zauważyć, że nie jest to standardowy dokument. Cechuje się bowiem pewną specyfiką, o której warto wiedzieć.

Rolnik ryczałtowy zgodnie z ustawą o VAT
Analizując przedstawione zagadnienie, podatnik powinien przede wszystkim wiedzieć kim jest rolnik ryczałtowy. W myśl ustawy o VAT, rolnikiem ryczałtowym określa się rolnika, dokonującego dostawy towarów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub też świadczącego usługi rolnicze. Ponadto, rolnik określany mianem ryczałtowego korzysta ze zwolnienia z podatku VAT, opisanego w artykule 43 ustawy o podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że nie jest on zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie odrębnych przepisów.

Fakturę VAT-RR wystawia nabywający towary rolne
Dokonując transakcji zakupu towarów rolnych od rolnika ryczałtowego, nabywca, będący czynnym podatnikiem VAT, zobowiązany jest do wystawienia faktury dokumentującej zakup. Jak już zostało wcześniej wspomniane, nie jest to zwykła faktura VAT. Przede wszystkim, musi ona zastać opatrzona nagłówkiem Faktura VAT-RR oraz zawierać czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania tego dokumentu.

Ponadto powinna zawierać oświadczenie dostawcy, iż posiada on status rolnika ryczałtowego, zwolnionego z podatku VAT na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.  Należy pamiętać, że stosowne oświadczenie powinno zostać sporządzone również w 2 egzemplarzach, a także zawierać takie dane jak, imiona i nazwiska stron biorących udział w transakcji, ich adresy, numery NIP, a także numery dowodów osobistych. Ponadto wymagane jest podanie daty zawarcia i określenie przedmiotu umowy zakupu, daty sporządzenia dokumentu oraz złożenie czytelnego podpisu osoby, której dotyczy wyżej wspomniane oświadczenie.

Podatnik powinien, jednakże pamiętać, że  rolnik nie posiadający statusu rolnika ryczałtowego wystawia faktury VAT na zasadach ogólnych, jak każdy podatnik VAT.

Pozostałe pozycje niezbędne do wystawienia faktury VAT-RR
Pozostałe pozycje, konieczne do prawidłowego sporządzenia faktury, są analogiczne, jak w przypadku dokumentowania zwykłego nabycia towarów. Mianowicie, są to nazwy oraz adresy zarówno kupującego jak i sprzedającego, ich numery identyfikacji podatkowej, a w sytuacji, gdy rolnik - dostawca jest osobą fizyczną - numer dowodu osobistego lub innego dokumentu, stwierdzającego jego tożsamość. Oczywiście, określenie daty transakcji, jak i terminu wystawienia samej faktury, wraz z jej numerem porządkowym jest obligatoryjne.

Ponadto, na fakturze muszą znaleźć się informacje dotyczące samego przedmiotu transakcji, takie jak: nazwy nabytych produktów rolnych, ich ilość,  przyjęta jednostka miary oraz oznaczenie klasy lub jakości tychże produktów. Bardzo ważne jest określenie ceny jednostkowej oraz wartości nabytych produktów rolnych. Kwota ta powinna zostać zamieszczona na fakturze w dwóch wariantach - bez uwzględnienia, a także podając kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.

Nie bez znaczenia jest  sprecyzowanie informacji, dotyczących samego ryczałtu. Nabywca, sporządzając omawiany dokument powinien jasno zaznaczyć przyjętą stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku, która obecnie wynosi 6,5%, a także wyliczoną kwotę zwrotu tegoż podatku.

Na koniec należy podać kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie.
 

Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care
Elżbieta Węcławik, Tax Care