Nowy obszar ekspansji centrów handlowych

Eksperci podkreślają w raporcie, że dynamicznemu rozwojowi handlu w Polsce towarzyszy wzrost inwestycji. W latach 1994-2006 zainwestowano w branżę ok. 20 mld USD, w tym ok. 85 proc. stanowiły inwestycje europejskich sieci handlowych.

Po okresie dynamicznego rozwoju hipermarketów i sklepów dyskontowych prognozowany jest szybki rozwój kanału supermarketów, w którym silną pozycję zdążyły zdobyć polskie przedsiębiorstwa, m.in.: Piotr i Paweł, Bomi i Alma.

Centrum im. Adama Smitha zwraca uwagę w raporcie, że nasila się proces koncentracji w handlu. W 2006 r w Polsce odnotowano 398 fuzji i przejęć, z czego w handlu detalicznym i hurtowym 39. Koncentracji na rynku towarzyszy wzmocnienie pozycji negocjacyjnej sieci handlowych względem dostawców.

Z drugiej strony - jak podkreślają autorzy raportu - współpraca z sieciami daje dostawcom pewność otrzymania zapłaty za dostarczony towar i może być szansą dla producentów działających w skali lokalnej na osiągnięcie ogólnopolskiego zasięgu i eksport produktów.

Sieci handlowe działające w Polsce blisko współpracują z krajowymi producentami, 90-95 proc. asortymentu sprzedawanego przez czołowe sieci handlowe wyprodukowano w Polsce.

Wraz z rozwojem handlu w Polsce rośnie zatrudnienie. Z danych Centrum im. Adama Smitha wynika, że 16 proc. zatrudnionych w Polsce pracuje w handlu, a pięć największych sieci handlowych zatrudnia około 90 tys. pracowników. W latach 1995-2005 zatrudnienie w handlu wzrosło o 8 proc., podczas gdy liczba pracujących w gospodarce spadła o 17 proc.

Również w 2006 roku zatrudnienie w handlu rosło szybciej, niż w całej gospodarce. Kobiety stanowią ponad połowę zatrudnionych w handlu i aż 67 proc. zatrudnionych w handlu detalicznym, znacznie więcej, niż wynosi średnia zatrudnienia kobiet w gospodarce.

Autorzy raportu zwrócili też uwagę, że w ostatnich latach zmniejsza się liczba zwolnień z pracy "w drodze wypowiedzenia umowy przez zakład pracy". Ten spadek widoczny jest w skali całej gospodarki oraz w branży handlowej, w której przypadki takich zwolnień zdarzają się relatywnie rzadziej niż w innych branżach.

Największy wpływ na tempo i kierunek zmian zachodzących w polskim handlu wywierają - według autorów raportu - struktura demograficzna oraz ekspansja europejskich sieci handlowych.

38 mln Polaków mieszka w blisko 54,5 tys. miejscowości, spośród których zaledwie 600 stanowią miasta o populacji przekraczającej 5 tys. mieszkańców, podkreślają eksperci z Centrum im. Adama Smitha.