Rankingi skarg i obszerne analizy. Serwis polskiej KRRiT wypada blado na tle stron innych regulatorów

Już sam adres oficjalnej strony KRRiT może budzić zdziwienie (www.gov.pl/web/krrit). Pozostałe instytucje centralne korzystają z innego wzoru (uokik.gov.pl, uke.gov.pl, knf.gov.pl) albo posiadają własne domeny (nbp.pl). Witryna polskiego regulatora rynku audiowizualnego jest wyjątkowo skromna i uboga w treści. Niektóre przeglądarki internetowe wyświetlają ją w prawie niewidocznej czcionce. Lepiej sytuacja wygląda na urządzeniach mobilnych.

Ogłoszenia i koncesje na archiwalnej stronie

Najczęściej na stronie głównej można znaleźć informacje o decyzjach podjętych podczas ostatnich posiedzeń. Nie brakuje też informacji dotyczących abonamentu radiowo-telewizyjnego (Rada może rozłożyć na raty zaległości lub je umorzyć w szczególnych wypadkach losowych) i działów poświęconych Krajowemu Instytutowi Mediów,  koncesjom, obowiązującym przepisom czy serwisom VOD. Aby jednak przejrzeć obowiązujące koncesje, trzeba przejść do archiwalnej strony KRRiT. (http://www.archiwum.krrit.gov.pl/dla-nadawcow-i-operatorow/koncesje/wykaz-koncesji-i-decyzji/). Na starej stronie można też znaleźć ogłoszenia koncesyjne (http://www.archiwum.krrit.gov.pl/dla-nadawcow-i-operatorow/koncesje/ogloszenia/).

KRRiT nie publikuje na stronach internetowych dokładnych informacji o przebiegu posiedzeń czy też o skargach, które wpływają na poszczególnych nadawców. Dopiero kiedy zapadnie decyzja przewodniczącego o ukaraniu danego nadawcy, pojawia się stosowny komunikat. Niekiedy precyzyjne dane na temat działalności regulatora pojawiają się w jego sprawozdaniu rocznym, wiele miesięcy po zapadnięciu danych decyzji. O przebiegu posiedzeń informuje też dziennikarzy opozycyjny członek KRRiT prof. Tadeusz Kowalski. Nowy przewodniczący Maciej Świrski koncentruje się na udzielaniu wywiadów państwowym i prawicowym mediom. Jedno z posiedzeń na wniosek szefa KRRiT utajniono.

- To raczej precedens. Nie popieram tej decyzji. Oczywiście głosowałem przeciw, ale zgodnie z regulaminem przewodniczący ma prawo zarządzić tajność posiedzenia. Moim zdaniem nie były omawiane żadne kwestie, które uzasadniałyby takie podejście, ale większość członków KRRiT tak zdecydowała - tłumaczy w rozmowie z Wirtualnemedia.pl prof. Tadeusz Kowalski z KRRiT.

Otwarta polityka informacyjna czeskiego regulatora

Strona czeskiego regulatora rrtv.cz znajduje się pod łatwiejszym adresem. Rada pro rozhlasové a televizní publikuje kilkanaście stron sprawozdań z każdego posiedzenia. Jego działalność jest na tyle doceniana przez nadawców, że wiele firm z innych państw występuje o koncesje właśnie w Pradze. Tak robi na przykład HBO czy Paramount Global, nadawca m.in. stacji MTV, Paramount Network, Nickelodeon czy Comedy Central.

- RRTV na swoim posiedzeniu omówiła 39 punktów. Oceniła 22 skargi widzów i słuchaczy, wydała 13 zawiadomień o naruszeniach ustawy, wszczęła jedno postępowanie w sprawie  wykroczenia. Na posiedzeniu Rada przyznała firmie ViacomCBS Networks International Czech koncesję na rozpowszechnianie programu telewizyjnego MTV Italia, nadawanego drogą satelitarną. Potem odbyło się wysłuchanie publiczne w postępowaniu o udzielenie koncesji na prowadzenie rozgłośni radiowej za pośrednictwem nadajniku Brno město 2 96,4 MHz z mocą 200 W, Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w sprawozdaniu - tak regulator opisał posiedzenie z 21 lutego.

Niżej znalazły się szczegóły dotyczące poruszonych spraw. Poinformowano nawet o sprawach technicznych, takich jak zmiany mocy nadajników czy ich operatorów. Ogłoszono konkursy na nadawanie w analogowym FM w kilku miastach. Rozszerzono też koncesję Cartoon Network Nordic o możliwość nadawania na Łotwie. Członkowie regulatora zapoznali się także ze skargami m.in. na CNN Prime News, Nova TV, Barradov TV, ČT 2, ČT 24, ČT 24. Dotyczyły m.in. wulgaryzmów przed godziną 22, lokowania produktu bez oznaczenia i nieuczciwej reklamy wanny z hydromasażem (wielokrotnie zaniżono jej cenę). To tylko niektóre poruszane kwestie, bo łącznie sprawozdanie z ostatniego posiedzenia liczy 11 stron.

Niekiedy RRTV zajmuje się też polskojęzycznymi nadawcami.  - Skarga dotyczy zwiastuna serialu „Zgrzyt”, który został wyemitowany 8 stycznia 2023 roku, około godziny 14:40 na antenie Comedy Central Polska. RRTV otrzymała informacje o tej sprawie od Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Poprosiła ona o rozstrzygnięcie skargi polskiego widza dotyczącego emisji zwiastuna, który mógł stanowić zagrożenie dla widzów nieletnich. Miał zawierać sceny erotyczne i wulgaryzmy. Rozpatrzenie skargi nie zostało jeszcze zakończone. Obecnie trwa oficjalne tłumaczenie treści zwiastuna z języka polskiego – informował ostatnio Wirtualnemedia.pl sam przewodniczący RRTV Václav Mencl, kiedyś poseł, senator, burmistrz Brna z prawicowej Obywatelskiej Partii Demokratycznej.

Szczegółowe informacje udostępnia też Ofcom

RRTV nie jest jedynym regulatorem dbającym o transparentność. Także brytyjski Ofcom, czyli odpowiednik KRRiT i Urzędu Komunikacji Elektronicznej, publikuje bardzo szczegółowe informacje. Pod adresem ofcom.org.uk działa przejrzysty portal za pośrednictwem którego można złożyć skargę, zapoznać się z przyznanymi licencjami oraz badaniami regulatora. Niedawno informowaliśmy, że przygotował raport o wpływie naziemnej telewizji cyfrowej i streamingu na środowisko. Za pośrednictwem portalu Ofcom można złożyć też wniosek o koncesję na nadawanie w ramach multipleksu cyfrowego radia DAB+ z niewielkim zasięgiem i zapłacić za licencję online.

Skargom towarzyszy specjalna podstrona. Są w niej działy: „Program, który widziałem lub słyszałem”, „Program, w którym brałem udział”, „Reklama, którą widziałem”, „Ułatwienia dostępu (w tym napisy, podpisywanie i audiodeskrypcja)”, „Coś, co widziałem w usłudze wideo na żądanie”, „Coś, co widziałem na stronie internetowej lub w aplikacji BBC”, „Stacja radiowa lub kanał telewizyjny”, „Nie przestrzega zasad funkcjonowania Ofcom”, „Coś innego”. Na stronie Ofcom można znaleźć ranking skarg. Wiadomo, na który program w ostatnich tygodniach wpłynęło ich najwięcej. Portal publikuje też listę aktualnie prowadzonych dochodzeń przed regulatora.

Ofcom słynie z bardzo precyzyjnych zasad funkcjonowania stacji telewizyjnych. Określa na przykład w jakim zakresie można w jakich godzinach pokazywać intymne części ciała czy jak mają być przedstawiani politycy w programach telewizyjnych i radiowych. - Żaden polityk nie może być wykorzystywany jako lektor wiadomości, ankieter lub reporter w jakichkolwiek programach informacyjnych. Chyba że w wyjątkowych sytuacjach jest to uzasadnione redakcyjnie. W takim przypadku polityczna przynależność tej osoby musi być jasna dla publiczności - instruuje Ofcom.

Regulator wymierza surowe grzywny. - Ofcom nałożył karę finansową w wysokości 15 tys. funtów na Loveworld Limited po tym, jak nasze dochodzenie wykazało, że religijny kanał satelitarny, Loveworld, złamał zasady nadawania. Jeden z odcinków Your Loveworld zawierał potencjalnie szkodliwe stwierdzenia. Nadawca zabiegał o darowizny twierdząc, że datki na cele religijne poprawią zdrowie, bogactwo i sukces darczyńcy. Ofcom był szczególnie zaniepokojony tym, że program zachęcał widzów do przekazywania darowizn niezależnie od przystępności cenowej - można przeczytać w jednej z decyzji.

Koncesje z okazji Maratonu Pięćdziesiątnicy i dnia wędkarza

Kiedyś ze względu na sprawną procedurę Ofcom był jednym z najchętniej wybieranych regulatorów przez nadawców z całej Europy. Po brexicie wielu z nich przeniosło się do Holandii. Na podstawie koncesji Commissariaat voor de Media działają np. serwisy streamingowe Netflix, Disney+ i SkyShowtime, a także wiele kanałów z rodziny Discovery. Większość kanałów erotycznych nadawanych w Polsce, również ma holenderskie koncesje. Regulator słynie z liberalnego podejścia.

W przeciwieństwie do Ofcom, strona cvdm.nl nie jest już tak bogata w informacje. Można jednak za jej pośrednictwem złożyć skargę lub wezwać nadawcę do zaprzestania naruszenia przepisów. Nie brakuje poradników dla nadawców, widzów i dziennikarzy oraz aktualnych przepisów .Informacje o podjętych przez holenderskiego regulatora decyzjach, ukazują się z opóźnieniem. W ostatnim czasie regulator najczęściej godził się na działalność okolicznościowych stacji radiowych. Na przykład z okazji maratonu towarzyszącemu Zielonym Świątkom, tygodnia sera czy dnia wędkarza.

7 stron analizy dotyczącej obrazy uczuć religijnych

Do obszernych nie należy też strona hiszpańskiej Comisión Nacional de los Mercados y la Competencia, która ma w kompetencjach nie tylko zadania KRRiT i UKE, ale także Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Regulator publikuje jednak szczegółowe postanowienia i decyzje w sprawie skarg do niego kierowanych. Tak było m.in. podczas skarg na Fox Comedy Polska po emisji serialu animowanego dla dorosłych „Family Guy”. Na 7 stronach urząd analizował czy doszło do złamania przepisów.

 Autor skargi twierdził, że w odcinku „2000-letni prawiczek” mamy do czynienia z obrażeniem uczuć religijnych, polegającym na żartach z Jezusa. Hiszpański urząd zauważył, że odcinek mógł być źle odebrany przez katolików, ale stwierdził, że w kraju obowiązuje wolność słowa. - Biorąc pod uwagę powyższe i pozytywnie oceniając środki ostrożności, które zastosował Fox, takie jak włączenie ostrzeżeń i emisja produkcji w godzinach nocnych, zdaniem Izby nie ma wystarczających powodów, żeby wszcząć postępowanie dyscyplinarne przeciwko temu nadawcy - poinformował CNMC.  Poza polskojęzycznymi stacjami Fox, koncesję w Hiszpanii mają też kanały National Geographic.

Arcom jak KRRiT

Arcom działa we Francji od 2022 roku po połączeniu Wysokiej Rady Audiowizualnej (CSA) i Wysokiego Urzędu ds. Dystrybucji Utworów i Ochrony Praw w Internecie (Hadopi). Pod adresem arcom.fr znajdziemy m.in. informacje o odbiorze naziemnej telewizji cyfrowej i porady w tym zakresie. Można też złożyć skargę na nadawcę. Wówczas zostaniemy przekierowani na starą stronę internetową CSA, gdzie możemy wskazać rodzaj przekazu, program i przyczynę naszego niezadowolenia.

Strona Arcom przypomina nieco portal KRRiT. Regulator zamieszcza jedynie krótkie informacje o bieżących decyzjach. Informacje na witrynie CSA są od ponad dwóch lat nieaktualizowane. Niedawno Arcom zdecydował, że w naziemnej telewizji cyfrowej pozostaną TF1 i M6. Alternatywą dla drugiej stacji był Six, zgłoszony przez właściciela m.in. UPC Polska i Play. W myśl nowych przepisów właściciele koncesji naziemnych muszą zobowiązać się do emitowania treści poświęconych ochronie środowiska, postawom obywatelskim.