REM: okładka „Newsweeka” z Macierewiczem nie naruszyła norm etycznych

Skargę na okładkę tygodnika „Newsweek Polska” (Ringier Axel Springer Polska) z Antonim Macierewiczem złożył do Rady Etyki Mediów Mariusz Błaszczak, szef klubu parlamentarnego PiS. Zdaniem Błaszczaka w tej grafice Macierewicz jest wyraźnie wystylizowany na terrorystę. „Takie działanie kierownictwa redakcji jest niedopuszczalne. Fotomontaż z okładki Newsweeka nie tylko narusza dobra osobiste Antoniego Macierewicza, ale jest również niespotykaną manipulacją” - ocenił szef PiS-u.

Zastrzeżenia Mariusza Błaszczaka wzbudził też artykuł wstępny redaktora naczelnego „Newsweeka” Tomasz Lisa z tamtego numeru. W opinii polityka tekst jest „niespotykaną zbitką manipulacji i oskarżeń pod adresem polityków PiS”. „Tomasz Lis zamiast komentarza prasowego opublikował swoisty manifest, pełny nienawiści i agresji ukierunkowanej na Prawo i Sprawiedliwość. Tekst jest wręcz zaprojektowany tak, by wywołać uczucia wrogości wobec opozycji” - uważa Błaszczak.

>>> Macierewicz pozwie Lisa za okładkę „Newsweeka”. ‘To język nienawiści’

Jednak Rada Etyki Mediów nie dopatrzyła się naruszenia zasad z Karty Etycznej Mediów ani w okładce „Newsweeka” z Macierewiczem, ani w artykule Lisa. REM uznała, że „okładka jest graficznym komentarzem odnoszącym się do działalności i radykalnych publicznych wypowiedzi krytykowanego w ten sposób polityka”. Zdaniem Rady dziennikarz równie dobrze mógłby napisać, że polityk „postępuje jak talib”, co mogłoby rodzić wątpliwości, ale nie zarzut złamania zasad etyki dziennikarskiej.

Rada podkreśliła, że politycy jako osoby publiczne powinni mieć „grubszą skórą” wobec zarzutów o naruszenie dóbr osobistych, zwłaszcza gdy atmosfera sporu jest wysoka, a oni sami przykładają do tego rękę. „Przedmiotem krytyki zawartej w kwestionowanej okładce nie są przy tym cechy fizyczne prezentowanego na niej polityka (jego wygląd, albo rzekome ułomności), ale metody działania i treść wystąpień. Każda karykatura uwypukla to, co jej autor chce podkreślić lub ośmieszyć - i nie można tego uważać za manipulację” - czytamy w uzasadnieniu decyzji.

>>> Lis odpowiada ws. okładki „Newsweeka” - Macierewiczowi i Ziemkiewiczowi

REM zwróciła uwagę, że grafika tego typu nie jest czymś niespotykanym na polskim rynku prasowym, prezentując kilka przykładów z ostatnich lat (patrz grafiki powyżej i poniżej). „Jedne z tych okładek odnoszą się do cech fizycznych krytykowanych polityków (‘wilcze’ albo ‘diabelskie’ oczy Tuska) inne przyrównują ich do najczarniejszych postaci historii (‘Adolf Putin’), zarzucają im zdradę stanu (‘Sikorski. Ty zdrajco!’), albo umieszczają ich w celi więzienia (Lepper, Łyżwiński) - a żadna z nich nie spowodowała podniesienia zarzutu, że jest ‘niespotykana’, czy też narusza dobra osobiste przedstawionych postaci” - podkreśla Rada.

Rada Etyki Mediów nie dopatrzyła się także naruszenia zasad etyki dziennikarskiej w artykule wstępnym Tomasz Lisa. Zdaniem Rady to, że naczelny „Newsweeka” wyraził w tekście swoje poglądy polityczne i obawy co do przyszłości demokracji w Polsce, łącząc je z polemiką z PiS-em, stanowi przejaw wolności prasy, czyli dobra nadrzędnego. „Nie do REM należy ocena, czy racja jest po jego stronie, czy też po stronie oponentów” - zastrzega instytucja.