Po obniżeniu interchange przychody banków spadłyby do 1,02 mld

NBP zaznaczył, że łączne przychody banków w latach 2007-2016, nawet przy proponowanym systematycznym obniżaniu stawek z 1,5% do 0,7% wartości transakcji, mogą osiągnąć poziom 11,3 mld zł, a nadwyżka finansowa około 5,4 mld zł.

Przy wariancie zakładającym obniżanie stawek do oszacowania przychodów przyjęto średni poziom opłat interchange 1,5% w latach 2004-2011, oraz 1,3% w 2012 r., 1,1% w 2013 r., 0,9% w 2014 r., 0,8% w 2015 r. oraz 0,7% w 2016 r.

"Należy jednak dodatkowo zaznaczyć, że szacunek przyrostu wartości bezgotówkowych transakcji kartowych został przygotowany jako ekstrapolacja dotychczasowych trendów, tj. bez uwzględnienia prawdopodobnego skokowego wzrostu wraz z realizacją działań określonych w „Programie rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce na lata 2011-2013", w tym bez uwzględnienia pozytywnego wpływu obniżenia opłaty interchange na zwiększenie sieci akceptacji, zwiększenie ubankowienia i tym samym dodatkowy wzrost wartości bezgotówkowych transakcji kartowych" - podano w raporcie.

NBP wskazuje, że można oczekiwać, iż przy obniżeniu poziomu opłat interchange w Polsce rynek kart płatniczych będzie rozwijał się szybciej niż w ostatnich latach i łączna wartość transakcji będzie wyższa od prognozowanej, co pozytywnie wpłynie także na wielkość przychodów banków z tytułu opłat interchange.

Wartość transakcji bezgotówkowych dokonywanych przy użyciu kart płatniczych w Polsce wyniosła prawie 84 mld zł. Prognozowana wartość płatności za pomocą kart płatniczych wynosi 145,6 mld zł w 2016 r., czyli o ok. 60 mld zł więcej niż w 2010 r. NBP podał także, że od końca 2006 r. rynek kart płatniczych w Polsce pod kątem wartości bezgotówkowych transakcji kartowych wzrósł ponad 2-krotnie, a do 2016 r., zakładając utrzymanie dotychczasowych trendów, może wzrosnąć nawet 3,5-krotnie.

Opłaty interchange w Polsce są ponad dwukrotnie wyższe niż średnio w krajach Unii Europejskiej, a ośmiokrotnie wyższe niż na Węgrzech czy w Finlandii. Np. w przypadku płatności debetową kartą VISA w Polsce opłata ta wynosi 1,60% wartości transakcji, podczas gdy średnio w UE jest to 0,72%.

Opłata interchange stanowi obecnie średnio aż 85% ogółu opłat obciążających akceptanta kart (czyli właściciela punktu usługowego bądź handlowego) z tytułu rozliczenia transakcji. Sami handlowcy i właściciele punktów handlowo-usługowych wskazują, że zbyt wysokie opłaty są ważną przeszkodą zniechęcającą ich do akceptowania kart płatniczych.

NBP deklaruje w raporcie, że dołoży wszelkich starań, "aby nie dopuścić do zahamowania rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce, ale jeśli uzna, iż nader wysoka w Polsce opłata interchange zagraża dalszemu rozwojowi rynku kart płatniczych, to nie będzie powstrzymywał inicjatyw o charakterze regulacyjnym w tym zakresie, ale będzie je szczegółowo analizował i oceniał, czy nie będą ewidentnie niekorzystne dla konsumenta i dalszego rozwoju obrotu bezgotówkowego".

Opłata interchange jest to prowizja wypłacana przez agenta rozliczeniowego na rzecz banku wydawcy od każdej bezgotówkowej transakcji realizowanej przy użyciu karty płatniczej. Opłata ta stanowi charakterystyczny element systemów czterostronnych (otwartych), w ramach których wydawanie kart i rozliczanie transakcji może być realizowane przez odrębne, niezależne od siebie podmioty, tj. wydawców i agentów rozliczeniowych. Istnieją także systemy kart płatniczych, które funkcjonują bez takich opłat.