Gertruda Uścińska, prezes ZUS: monitorujemy sytuację przedsiębiorców i pracowników, prowadzimy analizy

Pytana o bon turystyczny zaznaczyła, że ZUS zapewni działanie systemu teleinformatycznego obsługującego bon oraz będzie dokonywał rozliczeń płatności za pomocą bonu. "Kiedy infrastruktura informatyczna będzie gotowa, minister rozwoju ogłosi stosowną informację w Biuletynie Informacji Publicznej. Planujemy, że z bonów będzie można korzystać już od przełomu lipca i sierpnia br." - dodała Uścińska.

PAP: Jak pandemia koronawirusa wpłynęła na sytuację przedsiębiorców i pracowników oraz samego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?

Prezes ZUS prof. Gertruda Uścińska: Cały czas monitorujemy sytuację i prowadzimy analizy. Liczba płatników, czyli przedsiębiorców i pracodawców, zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego wynosiła na koniec czerwca br. 2,74 mln. Liczba ta była większa o 37 tys. w stosunku do maja oraz o 33 tys. w stosunku do lutego. Aż 2,52 mln spośród tych firm jest także zgłoszona do ubezpieczeń społecznych. Jednocześnie spada liczba firm, które zawieszają lub likwidują działalność. W czerwcu było ok. 10 tys. takich firm, podczas gdy w przeszłości bywało ich 20 a nawet 30 tys. miesięcznie.

Z kolei liczba osób ubezpieczonych w ZUS, za które opłacane są składki na ubezpieczenia społeczne, wynosiła na koniec czerwca br. 15,31 mln. Liczba ta była większa o 43 tys. w stosunku do maja i mniejsza o 173 tys. w stosunku do lutego. Spadek wobec okresu poprzedzającego epidemię wynosi jedynie ok. 1 proc. i nie odbiega znacząco od skali wahań sezonowych.

Jeżeli chodzi o liczbę cudzoziemców zarejestrowanych w ZUS na koniec czerwca br., to wynosiła ona 639 tys. i była nieznacznie wyższa niż w maju oraz niższa o 67 tys. w stosunku do lutego. Liczba ubezpieczonych cudzoziemców istotnie spadła w trakcie epidemii – o około 10 proc. – z uwagi na zamknięcie granic i obowiązkowe kwarantanny, jednak wygląda na to, że w czerwcu nastąpiło wreszcie odbicie. Przewidujemy, że liczba cudzoziemców w ubezpieczeniach będzie ponownie stopniowo rosnąć.

PAP: Ile ZUS wypłacił pieniędzy w ramach Tarczy antykryzysowej?

G.U.: Łączne wsparcie udzielone w ramach Tarczy antykryzysowej przez ZUS świadczeniobiorcom i przedsiębiorstwom w związku z epidemią koronawirusa wynosi ponad 21 mld zł. Zrealizowaliśmy zwolnienie ze składek dla około 2 mln firm, umarzając składki na kwotę 12 mld zł za około 6,5 miliona osób ubezpieczonych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca również świadczenia postojowe dla przedsiębiorców i osób wykonujących umowy cywilnoprawne. Wypłaciliśmy ok. 2,2 mln świadczeń postojowych na kwotę ponad 4,4 mld zł. Zrealizowaliśmy 99 proc. wniosków o pierwszą wypłatę oraz zdecydowaną większość wniosków o kolejną wypłatę. W ramach Tarczy ZUS firmy mogą także ubiegać się o odroczenie terminu płatności składek albo rozłożenie zaległości na raty bez naliczania opłaty prolongacyjnej. Ulgą objęte zostały należności na kwotę ok. 5 mld zł.

PAP: Czy w związku z realizacją zadań wynikających z Tarczy Antykryzysowej wystarczy pieniędzy na wypłaty dla emerytów i rencistów?

G.U.: Oczywiście, ponieważ wypłacalność świadczeń z ubezpieczeń społecznych gwarantowana jest przez państwo. Niedobory w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są na bieżąco pokrywane z dotacji budżetu państwa. W tegorocznym budżecie mamy przewidziane 34 mld zł dotacji. Ponadto korzystamy ze środków pochodzących z funduszu przeciwdziałania Covid-19, który jest obsługiwany przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Dla nas przewidziana jest możliwość pozyskania z tego funduszu około 37 mld złotych.

PAP: W ostatnich miesiącach ZUS wziął na siebie coraz więcej obowiązków, w tym wypłatę dodatku solidarnościowego. Jak wygląda w realizacja tego świadczenia?

G.U.: Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił już w ramach dodatku solidarnościowego 93 tys. świadczeń na kwotę 120 mln zł. Niektórzy świadczeniobiorcy dostali już dwie wypłaty – za czerwiec i lipiec. Dodatek solidarnościowy, w tym trudnym czasie epidemii, jest wypłacany w ekspresowym tempie. Wychodzimy z założenia: „dziś wniosek, jutro wypłata”. Robimy wszystko, aby pomoc trafiła do szerokiej rzeszy świadczeniobiorców. Z naszych danych wynika, że częściej o środki wnioskują kobiety. Jeśli chodzi o podział wiekowy, to najwięcej wniosków składają osoby młode.

PAP: Przed ZUS kolejne zadanie, chodzi o realizację bonu turystycznego?

G.U.: To ogromne wyzwanie dla Zakładu, ponieważ dostaliśmy bardzo mało czasu na wdrożenie rozbudowanej infrastruktury stojącej za Polskim Bonem Turystycznym. Nasze rozwiązania będą się opierać o Platformę Usług Elektronicznych, czyli nasz e-urząd, z którego korzysta już 4,5 mln Polaków: przedsiębiorców, ubezpieczonych, świadczeniobiorców, lekarzy, komorników.

Co ważne Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest w tym projekcie dostawcą infrastruktury, ale nie przyznaje bonu. Za to odpowiada Polska Organizacja Turystyczna. ZUS zapewni działanie systemu teleinformatycznego obsługującego bon oraz będzie dokonywał rozliczeń płatności za pomocą bonu. Kiedy infrastruktura informatyczna będzie gotowa, minister rozwoju ogłosi stosowną informację w Biuletynie Informacji Publicznej. Planujemy, że z bonów będzie można korzystać już od przełomu lipca i sierpnia br.

PAP: Kto będzie mógł skorzystać z tego świadczenia?

G.U.: Świadczenie w formie bonu turystycznego będzie przyznawane na każde dziecko, na które przysługuje tzw. 500 plus, czyli świadczenie wychowawcze albo dodatek wychowawczy, o którym mowa w ustawie o pieczy zastępczej. Przysługuje jeden bon w wysokości 500 zł na jedno dziecko. Ale w przypadku dziecka z niepełnosprawnością przysługuje dodatkowy bon, również o wartości 500 zł. Za pomocą bonu Polacy będą mogli płacić za usługi hotelarskie i imprezy turystyczne na terenie Polski. Bon jest ważny do 31 marca 2022 r. i nie podlega wymianie na gotówkę ani inne środki płatnicze.

PAP: Jak starać się o te pieniądze?

G.U.: Aby skorzystać z bonu, trzeba będzie mieć konto na Platformie Usług Elektronicznych Zakładu. Na PUE, w roli „Ogólne”, w panelu bocznym powstanie osobna zakładka dla osób korzystających z bonu. Bon trzeba będzie aktywować, np. na kilka dni przed planowanymi wakacjami. Trzeba będzie także podać lub uaktualnić dane kontaktowe, czyli adres e-mail i numer telefonu komórkowego. Będzie tam także możliwość złożenia oświadczenia będącego podstawą przyznania dodatkowego bonu na dziecko z niepełnosprawnością. Płatności bonem będą realizowane w oparciu o komunikację SMS. Chcąc zapłacić bonem za usługę turystyczną trzeba będzie okazać podmiotowi turystycznemu specjalny numer przypisany do bonu, a następnie jednorazowy kod autoryzacyjny otrzymany w SMS.

Na PUE ZUS dostępne będą też specjalne funkcje dla podmiotów turystycznych. Zainteresowani przystąpieniem do programu Polski Bon Turystyczny będą mogli za pośrednictwem PUE ZUS zarejestrować się na liście podmiotów turystycznych, prowadzonej przez Polską Organizację Turystyczną. Będą też mogli zarządzać uprawnieniami dla osób, które będą w ich imieniu przyjmować płatności bonem. Na PUE ZUS uzyskają też dostęp do swoich rozliczeń.