Obciążenie związane z wypełnianiem obowiązków sprawozdawczych wobec instytucji publicznych przez spółki giełdowe jest duże. Największe kłopoty przy tym sprawia konieczność publikacji sprawozdania finansowego w Monitorze Polskim B. Taki wniosek wynika z przeprowadzonej wśród spółek ankiety dotyczącej sprawozdawczości.
Ankieta została przeprowadzona przez Stowarzyszenie XBRL Polska oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych. Skierowano ją do wszystkich spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych. Miała na celu uzyskanie informacji na temat aktualnego procesu raportowania oraz preferencji rynku kapitałowego związanych z jego ewentualną elektronizacją w przyszłości.
Wszystkie spółki uczestniczące w ankiecie zgodnie odpowiedziały, iż wykonywanie obowiązków sprawozdawczych wobec instytucji publicznych jest dla nich zbyt kosztowne i pracochłonne. W skali 1-10 stopień obciążenia tymi obowiązkami ocenili na 6.9, przy czym tylko 25% z nich odpowiedziało, że obciążenie to jest poniżej przeciętnego.
Zbytnie obciążenie wynikające z wypełniania obowiązków sprawozdawczych przez spółki jest głównie rezultatem brak jednolitości przesyłanych danych oraz wielokrotnym przesyłaniem tych samych informacji do różnych odbiorców administracyjnych. Tak odpowiedziało ponad 2/3 spółek. Ponadto wśród czynników zwiększających uciążliwość wymienione zostały: różnorodność form przesyłania danych, obowiązek raportowania nieistotnych danych oraz nieakceptowanie formy elektronicznej. Ten ostatni czynnik jest szczególnie kłopotliwy dla mniejszych spółek (70% odpowiedzi).
Wśród instytucji, do których spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych są zobowiązane przesyłać raporty wymieniono Centrum Usług Wspólnych (Monitor Polski B), Główny Urząd Statystyczny (sprawozdawczość statystyczna), Komisję Nadzoru Finansowego (sprawozdawczość nadzorcza), Krajowy Rejestr Sądowy (Monitor Sądowy i Gospodarczy) oraz Urząd Skarbowy (sprawozdawczość podatkowa). Część spółek zadeklarowała także przesyłania raportów do Giełdy Papierów Wartościowych, Narodowego Banku Polskiego, Ministerstwa Finansów, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Za najbardziej uciążliwy obowiązek w sposób zdecydowany uznano publikacje sprawozdania finansowego w Monitorze Polskim B (68% odpowiedzi). Obowiązek ten jest szczególnie uciążliwy dla mniejszych spółek, zatrudniających do 50 pracowników (90% odpowiedzi). Prawdopodobnie wynika to z faktu, iż pobierana jest bardzo wysoka opłata za publikowane tam sprawozdanie oraz z faktu, iż ponad 2/3 przedsiębiorstw przesyła swoje sprawozdanie do CUW w formie papierowej.
Jako drugi w kolejności najbardziej uciążliwy obowiązek uznano przesyłanie danych do Komisji Nadzoru Finansowego (32% odpowiedzi), zaś na trzecim miejscu znalazł się obowiązek raportowania do Głównego Urzędu Skarbowego (24%). Jako uciążliwe wspomniane zostały także obowiązki raportowania do Giełdy Papierów Wartościowych (EBI) oraz sprawozdawczość podatkowa.
Biorąc pod uwagę format, w jaki przesyłane są sprawozdania do poszczególnych instytucji publicznych możemy wyróżnić dwie grupy obowiązków sprawozdawczych. Pierwszą stanowią obowiązki, które wymuszają na przedsiębiorstwach stosowanie najbardziej nieprzyjaznej dla nowoczesnego przedsiębiorstwa formy, czyli papieru. Do takiej formy zmuszone są przedsiębiorstwa w przypadku sprawozdawczości do Monitora Polskiego B, Krajowego Rejestru Sądowego i urzędów skarbowych. Drugą grupę stanowią obowiązki gdzie do przesłania danych wykorzystuje się formularze on-line lub format PDF (np. raportowanie do KNF, GUS, GPW)
Wypełnianie obowiązków sprawozdawczych wobec administracji to dla spółek proces czasochłonny. Dlatego też przedsiębiorstwa te angażują do tych prac grupę osób. W większości spółek (63%) do prac związanych z wymogami sprawozdawczymi (prac związanych ze stworzeniem finalnego raportu i jego przesłanie do instytucji) zaangażowanych jest od 3 do 5 osób, które średniomiesięcznie poświęcają na to od 9 do 24 godzin. Co więcej, prawie 30% deklaruje, że liczba uczestniczących w tym procesie pracowników jest większa. Taka sytuacja ma miejsce przede wszystkim wśród największych spółek. 56% spółek zatrudniających ponad 250 osób deklaruje, że liczba osób zaangażowanych w sprawozdawczość wynosi ponad 5.
Ciekawe wnioski płyną z informacji przekazanych przez spółki odnośnie sposobu, w jakim tworzone są sprawozdania. Otóż ogólnie 76% spółek zadeklarowało, iż sporządza sprawozdania we własnym zakresie. Procent ten wzrasta wraz ze wzrostem przedsiębiorstwa. Co bardziej istotne, tylko 34% spółek potwierdziło wykorzystywanie oprogramowania komputerowego dedykowanego do tworzenia raportów finansowych?
W swoich wypowiedział spółki bardzo otwarcie zadeklarowały poparcie dla zmian w procesie raportowania do instytucji publicznych. Wszystkie są za umożliwieniem spełniania obowiązków sprawozdawczych drogą elektroniczną, przy czym prawie wszystkie (95%) poparły ideę przesyłania jednego zestawu informacji, z którego korzystaliby wszyscy odbiorcy administracyjni. Co jest bardziej istotne, 83% spółek wyraziło wolę poniesienia początkowych kosztów związanych z elektronizacją sprawozdawczości. Większość z nich, jako limit kosztów określiło kwotę 5000 zł, choć prawie 30% dopuszcza poniesienie wydatków nawet do 15000 zł.
Więcej na stronie Stowarzyszenia.
Stowarzyszenie „XBRL Polska” jest organizacją non-profit zrzeszającą podmioty prawne zainteresowane rozwojem standardu XBRL w Polsce. Stowarzyszenie jest członkiem ogólnoświatowego konsorcjum XBRL International, gdzie posiada status jurysdykcji tymczasowej.
XBRL to nieodpłatny, dostępny dla wszystkich standard oparty na technologii XML, którego głównym celem jest interaktywny opis informacji finansowych dla publicznych oraz prywatnych przedsiębiorstw i innych organizacji. XBRL daje korzyści dla wszystkich uczestników łańcucha procesu sprawozdawczego poprzez wykorzystanie wystandaryzowanych metod, dzięki którym użytkownicy mogą przygotować, publikować i analizować sprawozdania finansowe w dogodny dla siebie sposób.
