Dlaczego ochrona oczu zimą jest tak ważna?
Zimą, oprócz promieni światła wpadających bezpośrednio do oczu, nasz wzrok narażony jest na dodatkowe 80% promieni odbitych od działającej jak lustro powierzchni śniegu czy lodu[1]. Im wyżej nad poziomem morza przebywamy, tym większa ekspozycja na szkodliwe promienie, ponieważ powietrze jest rzadsze i mniej skutecznie filtruje promieniowanie UV. Ponadto, mróz i wiatr dodatkowo podrażniają delikatną powierzchnię oka, co może prowadzić do jego wysuszenia, świądu oraz uczucia pieczenia. Niezabezpieczone oczy są także bardziej narażone na infekcje oraz stany zapalne, co może być szczególnie uciążliwe podczas zimowego wyjazdu.
„Ochrona wzroku zimą powinna być priorytetem każdego miłośnika sportów zimowych. Niezabezpieczone oczy mogą ucierpieć w wyniku tzw. ślepoty śnieżnej, ale także długofalowych uszkodzeń siatkówki czy plamki – miejsca odpowiedzialnego za najwyraźniejsze widzenie” – ostrzega Sylwia Kijewska, optometrystka, ekspertka Hoya Lens Poland. „Jako ciekawostkę mogę podać, że profesjonalni wspinacze wysokogórscy używają okularów wyposażonych w zaawansowane filtry UV, soczewki polaryzacyjne oraz dodatkowe osłony boczne. Organizacje alpinistyczne wydają specjalne opracowania dotyczące ochrony oczu[2]. To tylko potwierdza znaczenie odpowiedniego sprzętu w warunkach górskich” – dodaje ekspertka.
Długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do poważnych problemów, takich jak zaćma, uszkodzenie siatkówki czy retinopatia słoneczna. Te schorzenia często rozwijają się latami, nie dając początkowo wyraźnych objawów.
Jakie okulary wybrać na zimowe aktywności?
Wybór odpowiednich okularów przeciwsłonecznych to kluczowy element przygotowań do ferii zimowych. Na rynku dostępnych jest wiele modeli, ale nie wszystkie zapewniają skuteczną ochronę. Przede wszystkim okulary powinny posiadać filtr UV400 oraz certyfikat CE (franc. Conformité Européenne), co gwarantuje zabezpieczenie przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Soczewki polaryzacyjne to kolejna opcja, szczególnie polecana osobom aktywnym na śniegu. Eliminuje ona refleksy światła odbitego od powierzchni lodu czy śniegu, zapewniając wyraźny i komfortowy obraz.
Soczewki fotochromowe są również doskonałym wyborem, zwłaszcza dla tych, którzy chcą mieć jedne okulary do różnych zastosowań. Takie soczewki automatycznie dostosowują się do natężenia światła – przyciemniają się na zewnątrz i rozjaśniają w pomieszczeniach. Dodatkowo można je wyposażyć w powłoki lustrzane, które nie tylko poprawiają estetykę, ale także zwiększają ochronę przed promieniowaniem.
„Warto unikać zakupu okularów w przypadkowych miejscach, takich jak stragany czy stacje benzynowe. Tanie produkty mogą nie tylko nie chronić oczu, ale wręcz pogłębiać ich narażenie na szkodliwe promieniowanie UV” – ostrzega Sylwia Kijewska. Specjaliści zalecają wybór okularów w profesjonalnych salonach optycznych, gdzie można liczyć na fachową pomoc w doborze odpowiedniego modelu.
Oczy dzieci również potrzebują ochrony!
Chociaż dorosłych często zachęca się do noszenia okularów przeciwsłonecznych, ochrona wzroku dzieci bywa pomijana. Tymczasem ich oczy są znacznie bardziej narażone na szkodliwe działanie promieniowania UV, ponieważ soczewki wewnątrzgałkowe dziecięcych oczu są bardziej przezierne niż u dorosłych, co oznacza, że większa ilość promieniowania może dotrzeć do siatkówki.
„W przypadku najmłodszych kluczowe jest uświadomienie rodzicom, jak istotna jest ochrona wzroku zimą. Odpowiednie okulary powinny być wygodne, dobrze dopasowane i łatwe w noszeniu, by dziecko chętnie je zakładało. Powinny również posiadać wszystkie niezbędne certyfikaty oraz filtr UV” – podkreśla Sylwia Kijewska. Ważne jest, by dzieci korzystały z bardziej zabudowanych okularów podczas jazdy na nartach czy snowboardzie. Takie modele nie tylko chronią przed promieniowaniem, ale również zabezpieczają oczy przed urazami mechanicznymi oraz przedostawaniem się śniegu i lodu, co dodatkowo zwiększa komfort i bezpieczeństwo najmłodszych.
Warto także nauczyć dzieci nawyku zakładania okularów przeciwsłonecznych nie tylko podczas intensywnie słonecznych dni, ale także w pochmurne dni zimowe, kiedy odbicie promieni UV od śniegu wciąż stanowi zagrożenie. Profilaktyka w młodym wieku może znacząco wpłynąć na zdrowie wzroku w przyszłości.
Sporty zimowe i zdrowie oczu: mały krok, wielkie korzyści
Uprawianie sportów zimowych to świetna okazja do aktywności fizycznej i czerpania radości z bliskości natury. Dbając o odpowiednią ochronę oczu, dbamy nie tylko o nasz komfort, ale przede wszystkim o zdrowie wzroku na lata. Zainwestowanie w dobrej jakości okulary przeciwsłoneczne to mały krok, który może przynieść wielkie korzyści. Pamiętajmy o tym, planując ferie dla siebie i swoich najbliższych. Zdrowe oczy to inwestycja na całe życie, a odpowiednia profilaktyka zimą może uchronić nas przed wieloma problemami w przyszłości.
[1] https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/radiation-ultraviolet-(uv)
[2] Daniel S Morris, James Potts, Sophie Mella & Diana Depla, Official Standards of the UIAA Medicial Commission, Eye Problems on Expeditions, The International Mountaineering and Climbing Federation: Microsoft Word - Engl_UIAA_MedCom_Rec_No_20_Eye_problems_2020_V2-4.doc