Kryzys i chaos to dla wielu firm wielkie wyzwanie, ale także wielka szansa. Wystarczy wiedzieć, jak zaadaptować się do trudnej sytuacji i wyróżnić się na rynku. Jednym z filarów koncepcji wykorzystania chaosu jest Kultura Rewolucji. Jej autorem jest Jeremy Gutsche, trend hunter i gość specjalny tegorocznego kongresu Netii „Biznes to Rozmowy”.
Koncepcja wykorzystania chaosu (The Exploiting Chaos framework) składa się z 4 taktyk: Kultury Rewolucji, Poszukiwania Trendów, Innowacji Adaptacyjnej i Wirusowej Komunikacji. Według Jeremy’ego Gutsche kluczem do poruszania się w świecie chaosu nie jest strategia, ale właśnie kultura organizacyjna.
Kultura zjada strategię na śniadanie. Taki napis wisiał w strategicznym pokoju wojennym Forda. Jego postać może nie odwoływać się do technologii, ale sens jest głęboki: kultura organizacyjna może ułatwiać zmiany albo zniszczyć zdolność do ich wprowadzania. – mówi Jeremy Gutsche.
Jak usprawnić kulturę organizacyjną dopasowując ją do czasów chaosu? Można to zrobić przy pomocy czterech narzędzi.
Perspektywa to sposób patrzenia na przyszłość i problemy firmy, które należy rozwiązać. Można i trzeba ją zrozumieć zadając kilka podstawowych pytań: Jak określasz swoją firmę? Jak określasz swoją rolę? Co chcesz zrobić? Odpowiedzi na te pytania tworzą perspektywę.
Dbając o rozwój firmy nie można popaść w samozadowolenie. Osiągnięcia sprawiają, że potrzeby zmian są mniej widoczne. Warto także uczyć się na błędach innych oraz mieć szacunek dla pomysłów rywali. Mogą one w pewnym momencie stać się wyróżnikiem nowego gracza zdobywającego rynek.
Przy analizie nowych pomysłów należy ciągle szukać swojej szansy w tym, co wydaje się niepewne. W przypadku problemów lub porażek firma nie może zamykać się tzw. strefie komfortu, ponieważ wtedy rezygnuje z wykorzystywania okazji rynkowych i nie rozwija się. Racjonalne podejmowanie decyzji jest poważnym problemem czołowych firm. Te decyzje są bardzo ważne, ale często mogą także być przyczyną upadku. W firmie należy kwestionować taki styl myślenia, ponieważ w ten sposób skupiamy się na wielkich ideach, ignorując okazje i tracąc swoją szansę.
Przetrwanie na rynku ułatwia wiedza na temat zachodzących na nim zmian. Do stałych graczy w pewnym momencie dołączają nowe podmioty. Firmy już działające na tym rynku ignorują je i traktują jako mało ważne. Natomiast nowe zdobywają nieobsługiwanych dotąd klientów i rozwijają się, powoli przejmując rynek. Wtedy starzy gracze muszą skupić się na najbardziej wartościowych konsumentach, rezygnując z części biznesu. W końcu, nowi gracze przejmują rynek, o który starsze firmy nie mogą już walczyć.
Ta krótka analiza może zostać wykorzystana do opracowania strategii na przetrwanie. Trzeba w niej postawić na przedsiębiorcze myślenie, inwestować w przełomowe firmy oraz szukać sposobów na wyeliminowanie struktury. Należy także uważać na firmy dopiero wchodzące na rynek. Małej firmie ten schemat może natomiast pomóc w opracowaniu planu ataku. Powinien się on opierać na podkradaniu klientów dużym firmom, wchodzeniu w partnerstwa z innymi organizacjami, a także wykorzystaniu lepszego zrozumienia klienta. Należy wykorzystywać przewagę nad wolniejszymi, starszymi graczami na rynku.
Eksperymentalne pomyłki
W czasach chaosu firma musi umieć dopasować się i zmieniać. To wymaga kultury, która zachęca do eksperymentowania, a nawet ponoszenia porażek. Tylko w ten sposób można dowiedzieć się, co można, a czego nie można robić. Dla firmy ważne jest, aby znać swoje silne strony. Jednak sukces może prowadzić do samozadowolenia. Po pewnym czasie po prostu przestajemy się starać, nie podejmujemy ryzyka i kierujemy się optymalizacją, gdy powinniśmy szukać przełomowych pomysłów.
Kolejna kwestia jest związana z zespołem. W wielu firmach, im bardziej doświadczony menadżer, tym mniej zadaje pytań. Jednak prawdziwi liderzy wciąż dociekają i naciskają, aby znaleźć bardziej szczegółową odpowiedź na pytanie: co właściwie chcesz zrobić?
W firmie należy stworzyć kulturę, w której otwarcie rozmawia się o niedoskonałościach. Wtedy bardziej prawdopodobne jest zaakceptowanie porażki, która wiąże się z podejmowaniem ryzyka. Ludzie nie popełniający pomyłek nie są innowacyjni. Dlatego nie należy świętować zwycięstwa, ale drogę, która do niego prowadziła. Taki sposób zwiększa morale i motywuje.
Obsesja na punkcie klienta
Dobre zrozumienie klienta to podstawa przełomowych pomysłów i innowacji. Aby zostać zapamiętanym, należy nawiązać z klientem więź emocjonalną, a żeby go zaangażować - więź kulturową. W ten sposób marka może zapisać się w pamięci na wiele lat, a także stać się częścią stylu życia klienta. Dlatego należy go poznać, patrzeć na rynek z jego perspektywy, a także zachęcić go do rozwijania marki.
Jedną z największych barier w tym punkcie jest przekonanie, że zna się klienta. Należy zmienić takie podejście, ponieważ badania fokusowe czy ankiety nie dadzą jego pełnego obrazu. Aby dojść do przełomowych pomysłów należy przekroczyć swoje granice komfortu i porozmawiać z klientem tak, aby naprawdę poznać jego, jego życie i potrzeby.
Celowe Niszczenie
Niepewne czasy wymagają adaptacji ze strony firm. Ta jest możliwa, dzięki taktyce Celowego Niszczenia. Dotyczy to m.in. struktury i hierarchii, które nie pozwalają dostrzec realiów zmian rynku.
Struktura organizacyjna pokazuje sposób rozwoju i myślenia w firmie. Aby rozpocząć rewolucję, struktura musi zostać zniszczona. To dlatego, że sposobem na chaos jest idea. Należy przestać mówić ludziom, co mają robić i stworzyć środowisko, w którym indywidualności mogą osiągnąć swoją najwyższą wydajność. W czasach chaosu firmy potrzebują szybkości reakcji i możliwości, które są dostępne tylko, gdy pracownicy są zmotywowani. Środowisko pracy musi pozwalać na bycie kreatywnym. W ten sposób ludzie będą bardziej chętni do przełamania rutyny i dążenia do rewolucyjnych pomysłów.
Trudne czasy wymagają także zmiany ze strony menadżerów. Wpływowi ludzie mają niezamierzony wpływ na dynamikę grupy. Ich zachowania są nadinterpretowane, a ich rady mogą czasami ograniczyć kreatywność grupy, sprawiając, że nikt nie odważy się myśleć inaczej niż lider. W zespole należy podkreślić, że nic nie jest cenne. Eliminując wartość, wszyscy współpracują w kierunku innowacji, a pomysły są lepsze.
Struktura może stworzyć zarówno dystans hierarchiczny, jak i fizyczny, które ograniczają sprawność i wspólną pracę zespołu. Nawet najbardziej biurokratyczne firmy mogą wprowadzić iskrę kreatywności poprzez stworzenie atmosfery otwartości na zmiany. – tłumaczy Gutsche.
Lider to osoba, która musi podejmować trudne decyzje, nawet w przypadku niezadowolenia pracowników. Powinna nim kierować logika, która ma większe znaczenie niż hierarchia. Dlatego o swoje pomysły musi walczyć, ale musi także umieć słuchać opinii innych. Co więcej lider powinien mieć otwarty umysł. Problemy, z którymi się mierzy mogły dotknąć już inne branże, więc może tę wiedzę wykorzystać.
Jeremy Gutsche przedstawi sposoby na wykorzystanie chaosu do osiągnięcia sukcesu podczas Kongresu „Biznes to Rozmowy”, który odbędzie się 3 października w Warszawie. Podczas swojego wystąpienia opowie także o trendach w świecie biznesu i technologii.
Więcej informacji o wydarzeniu pod adresem www.biznestorozmowy.pl
