W ramach obchodów Roku Toruńskich Zabytków planuje się organizację działań promocyjnych, naukowych i kulturalnych realizowanych wspólnie z Towarzystwem Miłośników Torunia, które jest jednym z inicjatorów pomysłu, toruńskimi szkołami, instytucjami kultury, środowiskiem naukowym Torunia oraz Stowarzyszeniem „Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO”.
Do kalendarium obchodów wpisanych zostanie wiele imprez cyklicznie odbywających się w naszym mieście. Będzie to np. Finał XII Edycji Miejskiego Konkursu Historycznego „Dzieje Torunia”, który rozegrany zostanie 31 marca 2012 r. Z kolei w ramach Toruńskiego Festiwalu Nauki i Sztuki, który odbędzie się w dniach 20 – 24 kwietnia, przeprowadzony zostanie konkurs wiedzy o toruńskich zabytkach. W dniach 21 – 27 maja trwać będzie Międzynarodowy plener fotograficzny „Toruń w Bliźniaczym Obiektywie” oraz wystawa „Zabytki Starego Torunia”.
Pod hasłem zabytków, od maja do września, odbywać się będą znane już torunianom i turystom święta ulic, w dniach 22 – 25 sierpnia - Międzynarodowy Festiwal Światła SKYWAY 2012, a 21 kwietnia, 19 maja, 23 czerwca i 8 września - Toruńskie Noce Muzealne.
Dla melomanów z kolei przygotowano cykl koncertów pod hasłem „Gramy w zabytkach”. I tak, w ramach XIX Festiwalu Muzyki i Sztuki Krajów Bałtyckich PROBALTICA, 1 maja w Kościele Św. Ducha odbędzie się Koncert Prezydencki „15 lat na Liście UNESCO”. 23 czerwca zaś na Rynku Staromiejski, na inauguracji Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Europa – Toruń. Muzyka – Architektura, wystąpi Michał Urbaniak z zespołem oraz Toruńska Orkiestra Symfoniczna.
Najważniejsze wydarzenia odbędą się 20 kwietnia 2012 r., podczas obchodów 15. rocznicy wpisu Średniowiecznego Zespołu Staromiejskiego w Toruniu na Listę UNESCO. Wówczas to uroczyście zakończony zostanie projekt „Toruń - Hanza nad Wisłą” i po raz pierwszy pokazana zostanie nowa makieta Torunia w technice 3D. Tego samego dnia Prezydent Miasta Torunia Michał Zaleski wręczy wyróżnienia w dziedzinie ochrony i konserwacji zabytków, po czym odbędzie się koncert Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej. Ukoronowaniem dnia będzie możliwość spędzenia nocy w muzeum.
W dniach 15 – 17 maja zorganizowana zostanie Międzynarodowa konferencja Narodowego Instytutu Dziedzictwa „Zrównoważony rozwój i ochrona zabytków”, 19 maja odbędzie się Międzynarodowy Dzień Muzeów, podczas którego udostępniona zostanie nowa wystawa stała na wieży ratuszowej. Także w ratuszu, a właściwie na jego dziedzińcu, od kwietnia do października podziwiać będzie można wystawę „Toruń – 15 lat na liście UNESCO” prezentującą przemiany toruńskiej starówki od 1997 r.
24 i 25 maja UMK oraz PKN ICOMOS zorganizują konferencję naukową „Sztuczny kamień (gipsowy) w średniowiecznej sztuce”. W czerwcu odbędą się warsztaty konserwatorskie pt. „Kościoły gotyckie na ziemi chełmińskiej”, finał akcji „Zaniedbane, zapomniane, zagrożone” promującej cenne, zapomniane zabytki, a w lipcu plener malarski i wystawa „Uroki dawnego Torunia”.
8 września, w ramach Dnia Solidarności Miast Światowego Dziedzictwa, odbędzie się Toruńska Noc Muzealna oraz finał konkursu i akcji społecznościowej „Poszukiwacze ukrytych skarbów” promującej poznawanie i dokumentowanie toruńskich zabytków.
W dniach 8 – 9 oraz 15 – 16 września, podczas Europejskich Dni Dziedzictwa i MEDIEVALIÓW, będzie można zwiedzać mało znane toruńskie zabytki oraz wystawę „Życie codzienne w Toruniu w XV w.”, połączoną z inscenizacjami i festynem średniowiecznym. Towarzyszyć temu będzie konferencja „Życie wśród zabytków” poświęcona analizie korzyści i problemów wynikających z użytkowania i zamieszkiwania zabytkowej przestrzeni.
Od 10 do 22 września w Toruniu i w Lizbonie odbędą się organizowane przez Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK Warsztaty Konserwacji Kamienia, a od 17 do 19 października - XV Forum Konserwatorów.
Na grudzień zaplanowano finał akcji „Piernikowe miasto”, w ramach której dla szkół przeprowadzony zostanie konkurs na model toruńskiego zabytku wykonany z pierników. Ponadto toruńscy artyści wykonają z pierników model starówki.
Specjalnie z okazji Roku toruńskich Zabytków wydany zostanie okolicznościowy znaczek pocztowy oraz okolicznościowy stempel.
Ustanowienie roku 2012 Rokiem Toruńskich Zabytków jest okazją do podkreślenia i wyeksponowania faktu przynależności zespołu staromiejskiego w Toruniu do elitarnego grona najcenniejszych dla całej ludzkości obiektów dziedzictwa kulturowego, wpisanych na listę UNESCO. Daje też szanse na popularyzację wiedzy o toruńskich zabytkach i ich niepowtarzalnych walorach wśród mieszkańców i turystów z całego świata oraz na kształtowanie właściwych postaw społecznych wobec zabytków kultury materialnej zachowanych w Toruniu. Jest to również okazja do oceny, podsumowania i promocji dokonań w zakresie ochrony i rewitalizacji zabytków w Toruniu.