Rzecznik MŚP: niekorzystna interpretacja dotycząca zatrudniania pracowników wz. z tarczą

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Minister Rozwoju z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych w zakresie możliwości ubiegania się o subwencję finansową w ramach tzw. tarczy finansowej przez przedsiębiorców, którzy na dzień 31 grudnia 2019 r. zatrudniali wyłącznie pracowników na umowy cywilnoprawne lub tzw. osoby współpracujące.

Rzecznik zapytał resort o wliczanie do liczby pracowników przy składaniu wniosków o subwencję w ramach tarczy tzw. osób współpracujących (czyli np. małżonka, dzieci czy rodziców przedsiębiorcy, które pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu działalności gospodarczej).

Resort odpowiedział, że zgodnie z postanowieniami Programu Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych Średnich Firm na potrzeby ustalenia statusu mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy jako podmiotu uprawnionego do udziału w rządowym programie udzielania beneficjentom subwencji finansowych "przez pracownika rozumie się wyłącznie osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, przy czym za pracowników nie uważa się pracowników na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego".

"Wobec powyższego, przedsiębiorca może zaliczyć w ramach ogólnej liczby pracowników, ustalanej na potrzeby określenia statusu mikroprzedsiębiorcy albo MŚP, osobę współpracującą zgłoszoną do ubezpieczeń społecznych pod kodem 0511 – pod warunkiem, że osoba ta jest jednocześnie pracownikiem w świetle powyższej definicji" - napisał resort w odpowiedzi na pismo Rzecznika. (Pod kodem 05 11 zgłasza się do ubezpieczeń społecznych osoby współpracujące).

Jak powiedział PAP Paweł Chrupek, doradca podatkowy z Biura Rzecznika MŚP, celem pytania było upewnienie się, że do liczby pracowników można zgłaszać tzw. osoby współpracujące. "Pierwotna interpretacja Polskiego Funduszu Rozwoju co do zasady całkowicie wykluczała osoby współpracujące. Jednak w naszym rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby współpracujące - niezależnie od tego, na jakich zasadach współpracują - powinny być wliczane do liczby współpracowników. Z odpowiedzi ministerstwa rozwoju wynika, że osoby współpracujące mogą być wliczane do liczby pracowników, ale tylko jeśli współpracują na podstawie umowy o pracę. Tymczasem osoby te mogą współpracować na różnych zasadach: w ogóle bez umowy albo np. na podstawie umowy zlecenia" - wskazał Paweł Chrupek. Jak dodał, interpretacja MR dodatkowo zawęża tę grupę, wykluczając z niej osoby przebywające na różnego rodzaju urlopach oraz zatrudnione w celu przygotowania zawodowego.

Drugie pytanie Rzecznika dotyczyło kwestii, czy do liczby pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę może być wliczana osoba związana z przedsiębiorcą umową zlecenia.

"Chodzi o to, że w Polsce wiele osób, pracując na umowę zlecenie, wykonuje takie same zadania, jak te zatrudnione na umowę o pracę. W dotychczasowej interpretacji przepisów przez PFR nie było konsekwencji: np. jeśli przedsiębiorca zgłaszał, że na 31 grudnia 2019 r. zatrudniał trzech pracowników: jednego na umowę o pracę, a dwóch na umowę zlecenie, to PFR liczył mu trzech pracowników i na te trzy stanowiska przyznawał pomoc. Ale jeśli zgłaszał trzech pracowników zatrudnionych na umowę zlecenie, to PFR uznawał, że nikogo nie zatrudnia i pomoc się nie należy" - wskazał Paweł Chrupek.

Jednak - jak zauważył ekspert Biura Rzecznika MŚP - resort rozwoju nie odniósł się wprost do tej kwestii.

Ministerstwo Rozwoju, odpowiadając na pytanie Rzecznika, napisało bowiem, że "na potrzeby określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej udzielanej mikroprzedsiębiorcom w ramach Programu za pracownika uważa się: osobę fizyczną, która zgodnie z przepisami polskiego prawa pozostaje z beneficjentem w stosunku pracy oraz została zgłoszona przez beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia beneficjenta dla potrzeb określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej przysługującej beneficjentowi, z zastrzeżeniem, że stan zatrudnienia określa się w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy; lub współpracującą z beneficjentem, niezależnie od formy prawnej tej współpracy (w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło), która była zgłoszona przez beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia dla potrzeby określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej przysługującej beneficjentowi".