O języku w Polskim Radiu

Tego dnia, na całym świecie, obchodzony jest Dzień Języka Ojczystego. Inicjatorką obchodów roku jest senator Krystyna Bochenek, przewodnicząca Senackiej Komisji Kultury Środków Przekazu.

JEDYNKA Polskie Radio rozpocznie od:

- Potyczek Językowych  (w Czterech Porach Roku) w których będzie m.in. rozmowa z prof. Andrzejem Markowskim, o Międzynarodowym Dniu Języka Ojczystego oraz o inauguracji obchodów Roku Języka Polskiego, czyli o DYKTANDZIE – zabawie edukacyjnej dla przedstawicieli klubów parlamentarnych.

Warto dodać, iż prof. A. Markowski jest autorem tekstu dyktanda i członkiem jury tego konkursu. 

- w Wieczorze z Jedynką (godz. 20.05) będzie relacja z Dyktanda i ogłoszony zostanie Plebiscyt  pod nazwą: ”CZY  ZNASZ SWÓJ JĘZYK?”

Co miesiąc Jedynka zadawać będzie słuchaczom pytanie dotyczące języka ojczystego, odpowiedzi zbierać (listowne i e-mailowe) przez miesiąc. Wyniki ogłoszone zostaną w następnej audycji (Laureaci nagrodzeni będą książkami).

 W Wieczorze z Jedynką będzie także więcej o ortografii – o tym jak wyglądała kilka wieków temu, jakie litery znikły, jakie się pojawiły, jak zmieniały się zasady pisowni.

DWÓJKA Polskie Radio tego dnia – trzykrotnie - w Poranku Dwójki wyemituje Dwa słowa o języku. 

W dwuminutowych audycjach autorka – Małgorzata Tułowiecka - mówić będzie przede wszystkim o nowych słowach pojawiających się w polszczyźnie, zarówno o tych potrzebnych, związanych na przykład z nowymi technologiami, komputerami, czyli tzw. postępem cywilizacyjnym, jak i o tych, które są jedynie wyrazem mody lub niewiedzy.

W Rezonansie przedstawiona zostanie relacja ze spotkania w Senacie „Jak Polacy mówią po polsku, czyli krótki raport o stanie polszczyzny”.

W Sezonie  na Dwójkę w audycji Hanny Marii Gizy z udziałem m.in. dr Ewy Rudnickiej z Instytutu Języka Polskiego mowa będzie o polszczyźnie.

 
TRÓJKA Polskie Radio przygotowała cykle audycji, m.in. :

cykl dr Katarzyny Kłosińskiej o języku polskim „Co w mowie piszczy” – jak mówić pięknie i poprawnie. Cykl nadawany od poniedziałku do piątku w paśmie „Orzech i reszta” o godz. 14.17 i cykl przygotowywany przez Agatę Torańską „Spikać po polsku”. Obserwujemy zmiany w języku młodzieży, tłumaczymy na język polski wyrażenia i zwroty, którymi posługują się nastolatki.

Ponadto, od 20 lutego, razem z Radą Języka Polskiego Trójka organizuje tygodniową akcję w popołudniowym Zapraszamy do Trójki - /RAPORT O NIEPRZETŁUMACZONYCH METKACH/.

Autorzy tropić będą łamanie ustawy o języku polskim. Zachęcać będą słuchaczy do przysyłania do redakcji metki nieprzetłumaczonych nazw towarów, instrukcje obsługi, gwarancje, kopie metek, zdjęcia ze sklepów itp. Z nadesłanych materiałów oraz dokumentacji zebranej przez  reporterów powstanie raport, który wraz z Radą Języka Polskiego złożony będzie w Państwowej Inspekcji Handlowej.

Po 2 miesiącach zapytamy PIH o efekty naszej akcji –  zapewniają autorzy raportu.

O przestrzeganiu ustawy o języku polskim traktować będzie publicystyczny „Klub Trójki”.

BIS POLSKIE RADIO tego dnia szczególnie poleca:

- w paśmie przedpołudniowym „Markera” (godz. 10.00 – 11.00) – „Krótki słownik wyrazów trudnych” – spotkanie z językoznawcą dr. Radosławem Pawelcem i konkurs dla słuchaczy na temat znaczenia słów - w paśmie dla przedszkolaków pod tytułem „Zygzak z Kredką” (godz. 12.00-13.00) przez cały tydzień od poniedziałku (20 bm)  omawiane będą związki frazeologiczne na temat poszczególnych części ciała

- autorzy pasma językowego „BIS UP” (godz. 13.00-15.00) rozmawiać będą z obcokrajowcami na temat podejścia do języka ojczystego i poprawności językowej w innych krajach i na temat zapożyczeń z języka angielskiego, często używanych przez młodych Polaków.

 Interesująco brzmieć będzie pasmo popołudniowe „Bisowisko”. Od godz. 17.00 pod hasłem „Poszłem wziąść swetr – czyli mówimy po polskiemu” rozmawiać będą: przedstawiciel Rady Języka Polskiego, studenci polonistyki i licealiści. Nasza polszczyzna na co dzień, w szkole i na ulicy – czy język potoczny ma duży wpływ na normę wysoką? Czy w ogóle zależy nam na odpowiednim poziomie naszej mowy ojczystej? Czy powszechne używanie niepoprawnej formy lub niepoprawnego sformułowania spowoduje, że z czasem zostaną uznane za zgodne z normą języka polskiego? Odpowiedź padnie w audycji.

Natomiast po godz. 19.00 w paśmie „Dobry wieczór”, Radio gościć będzie pisarzy i poetów młodego pokolenia, którzy zajmują się kwestiami współczesnego języka polskiego, m.in. Pawła Dunina -Wąsowicza, Jasia Kapelę, Mirka Wahacza, Bartka Chacińskiego.

W ramach obchodów Roku Języka Polskiego przewidziane są m.in.: wystawa „Nobilitacje", poświęcona polskim noblistom z dziedziny literatury: Henrykowi Sienkiewiczowi, Władysławowi Reymontowi, Czesławowi Miłoszowi oraz Wisławie Szymborskiej, a także Kongres Polonistyki Zagranicznej i Festiwal Języka Polskiego oraz konkurs dla dziennikarzy polonijnych pod patronatem marszałka Senatu Bogdana Borusewicza.

Zdaniem organizatorów Roku Języka Polskiego jego obchody są koniecznością. Po podpisaniu przez Polskę umowy akcesyjnej i wstąpieniu do Unii Europejskiej radykalnie zmieniła się sytuacja języka polskiego. Stał się on piątym pod względem ważności językiem Unii, z około ośmioprocentowym udziałem w strukturach unijnych. Wzrosło tym samym zainteresowanie naszym językiem wśród eurodeputowanych, a także pracowników administracji, tłumaczy i studentów.