14 000 zł oszczędności na składkach ZUS

Dla przedsiębiorców dopiero rozpoczynających przygodę z biznesem, mających utrudniony dostęp do finansowania oferowanego przez banki, które preferują dojrzałe, osiadłe na rynku firmy, preferencyjne stawki ZUS pomagają przetrwać kilkanaście najtrudniejszych pierwszych miesięcy działalności. Różnica pomiędzy zwykłym a preferencyjnym ZUS sięga miesięcznie ponad 580 zł, co oznacza, że w ciągu 2 lat początkujący przedsiębiorcy mogą zaoszczędzić ok. 14 tys. zł (w wyliczeniach nie uwzględniliśmy podwyżki składek ZUS w drugim roku działalności firmy, wynikającej ze zmiany podstawy wymiaru składek, zmienianej co roku).

Etat u byłego pracodawcy wyklucza niższe składki
Nie wszyscy mogą jednak skorzystać z preferencyjnego ZUS. Niższe o kilkaset złotych miesięcznie składki przysługują tylko tym rozpoczynającym działalność, którzy nie prowadzili firmy w ciągu ostatnich 5 lat. Preferencyjne stawki nie są dostępne także dla tych, którzy w ramach własnej firmy chcą świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy – jeśli pracowali u niego na etacie w tym samym roku, w którym zakładają działalność (lub w roku poprzednim) i jako przedsiębiorcy będą wykonywać tę samą pracę, jak na etacie. Ulga na ZUS przysługuje jednak osobom, które w ramach firmy wykonują prace na rzecz byłego zleceniodawcy, dla którego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej wykonywali prace na podstawie umów cywilno - prawnych, np. umowy zlecenia.

Osoby współpracujące płacą pełny ZUS
Z niższych składek ZUS nie mogą także skorzystać wspólnicy spółek jawnych, komandytowych i partnerskich oraz jednoosobowy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, osoby prowadzące szkołę niepubliczną, a także twórcy, artyści i tzw. osoby współpracujące z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą. To ostatnie zastrzeżenie oznacza, że np. mąż, który założył firmę, może zapłacić preferencyjny ZUS, ale jego współpracująca z nim żona – już nie. Żona będzie miała za to prawo do ulgowych stawek, gdy zrezygnuje ze statusu osoby współpracującej i założy własną działalność (nawet jeśli od czasu rezygnacji nie minie 5 lat).

Minimalne miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne przedsiębiorców rozpoczynających działalność

* dla firm, które w 2011 r. zgłosiły do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób)
** w przypadku składki zdrowotnej podstawa wymiaru wynosi 2828,31 zł

Niższe stawki ZUS można płacić przez 24 miesiące od momentu założenia działalności gospodarczej. Przy czym jeśli firma ruszyła w trakcie miesiąca, 24-miesięczny okres liczy się dopiero od następnego miesiąca (np. gdy przedsiębiorca rozpoczął działalność w połowie maja, 2-letnia ulga jest liczona od czerwca). Warto też pamiętać, że jeśli z jakiegoś powodu działalność zostanie zawieszona, na przykład na pół roku, nie przerywa to biegu ulgowego ZUS-u. Jeśli więc z jakiegoś powodu przedsiębiorca jest zmuszony zawiesić działalność gospodarczą na przykład na pół roku, okres preferencyjnego ZUS nie zostanie przedłużony o owe 6 miesięcy. Natomiast w czasie, gdy działalność jest zawieszona, przedsiębiorca może, ale nie musi opłacać składek.

Dobrowolna składka chorobowa
Przedsiębiorca korzystający z niższego ZUS-u obowiązkowo płaci składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe) i zdrowotne. Nie musi za to, choć może, płacić składki na ubezpieczenie chorobowe. Nie opłaca także za składki na Fundusz Pracy. Dlaczego? Otóż osoby prowadzące działalność gospodarczą są zobowiązane do jej płacenia tylko wtedy, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynosi co najmniej tyle, co minimalna płaca. A ponieważ przy preferencyjnym ZUS-ie bierze się pod uwagę kwotę stanowiącą 30% minimalnego wynagrodzenia, o składce na Fundusz Pracy można przez 2 lata zapomnieć.
Gdy minie czas ulgowych stawek ZUS, przedsiębiorca jest zobowiązany do zmiany tzw. kodu tytułu ubezpieczenia. Musi to zrobić tuż po upłynięciu 2-letniego okresu – dokładnie w 25 miesiącu działalności. W tym składa do ZUS zgłoszenie wyrejestrowania i ponowne zgłoszenie do ubezpieczeń.

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care